Bài giảng Sinh học 11 - Bài 12: Hô hấp ở thực vật - Năm học 2022-2023 - Nguyễn Thị Nhàn - Trường THPT Việt Bắc
Trong quá trình quang hợp các chất hữu cơ được tạo thành
là nguồn vật chất và nguồn năng lượng cơ bản cho sự sống của
Tất cả thế giới hữu cơ, tuy nhiên đó chỉ là nguồn dự trữ và không đặc trưng, tế bào không thể sử dụng trực tiếp nguồn năng lượng này cho hoạt động sống mà chỉ qua quá trình hô hấp các chất hữu cơ được tạo thành trong quang hợp mới được phân giải tạo nguồn năng lượng dễ sử dụng trong ATP sử dụng cho các hoạt động sống của cơ thể sống
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Sinh học 11 - Bài 12: Hô hấp ở thực vật - Năm học 2022-2023 - Nguyễn Thị Nhàn - Trường THPT Việt Bắc", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LẠNG SƠN D G ----- ----- SINH HỌC 11 – CƠ BẢN Tổ: HÓA - SINH Thực hiện: Nguyễn Thị Nhàn Lạng sơn, tháng 11 năm 2009 CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM! KIỂM TRA BÀI CŨ Trong quá trình quang hợp các chất hữu cơ được tạo thành là nguồn vật chất và nguồn năng lượng cơ bản cho sự sống của Tất cả thế giới hữu cơ, tuy nhiên đó chỉ là nguồn dự trữ và không đặc trưng, tế bào không thể sử dụng trực tiếp nguồn năng lượng này cho hoạt động sống mà chỉ qua quá trình hô hấp các chất hữu cơ được tạo thành trong quang hợp mới được phân giải tạo nguồn năng lượng dễ sử dụng trong ATP sử dụng cho các hoạt động sống của cơ thể sống 6CO 2 + 12H 2 O C 6 H 12 O 6 + 6O 2 + 6H 2 O NLAS Diệp lục Trình bày các biện pháp tăng năng suất cây trồng thông qua sự điều chỉnh quang hợp? ? Tăng diện tích lá: Tăng cường độ quang hợp: Tăng hệ số kinh tế: Bón phân, tưới nước hợp lí, Chăm sóc phù hợp với loài, giống, với sản phẩm thu hoạch Tuyển chon và tạo giống mới có cường độ QH cao, có sự phân bố sản phẩm QH vào các bộ phận có giá trị kinh tế như: hạt, quả, củ BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT 1779 – 1780: Ingenhousz chỉ ra rằng tùy vào điều kiện chiếu sáng cây xanh không chỉ hấp thụ khí cacbonic, thải oxi mà còn xảy ra quá trình ngược lại. 1842: Liebig đã phủ nhận sự tồn tại của quá trình hô hấp trong cây xanh. Cuối TK 19 – đầu TK 20: nghiên cứu thực nghiệm đã chứng minh sự tồn tại của quá trình hô hấp ở cây xanh . Lịch sử nghiên cứu hô hấp Thí nghiệm: Hình 12.1 Phát hiện sự thải khí CO 2 Phát hiện sự hấp thụ O 2 Phát hiện sự tăng nhiệt độ Vì sao nước vôi trong ống nghiệm bên phải bình chứa hạt nảy mầm (hình A) bị vẩn đục khi bơm hút hoạt động? 2.Tại sao giọt nước trong ống mao dẫn di chuyển về phía trái? 3. Tại sao nhiệt kế trong bình chỉ nhiệt độ cao hơn không khí bên ngoài? I.KHÁI QUÁT VỀ HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Nghiên cứu hình 12.1,SGK- TN về hô hấp ở thực vật và kiến thức đã học ở lớp 6 trả lời các câu hỏi sau? H 1, Viết phương trình tổng quát của quá trình hô hấp? *Phương trình tổng quát của quá trình Hô hấp 1, Khái niêm hô hấp ở thực vật C 6 H 12 0 6 +60 2 →6CO 2 +6H 2 0 +N.lượng (nhiệt +ATP) H2. Nguyên liệu và Sản phẩm của hô hấp? *Nguyên liệu và Sản phẩm của hô hấp -Nguyên liệu: Cacbohidrat, ôxi - Sản phẩm: Cacbonic, nước, NL * Hô hấp ở thực vật là quá trình oxi hóa sinh học các hợp chất hữu cơ (chủ yếu là Glucose) thành CO2 và H2O, đồng thời giải phóng một phần năng lượng cần thiết cho hoạt động sống của cơ thể được tích lũy trong ATP. H 3. Hô hấp là gì? BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT H 4. Vai trò của quá trình hô hấp ? I.KHÁI QUÁT VỀ HÔ HẤP Ở THỰC VẬT 2. Vai trò của hô hấp đối với cơ thể thực vật *Giải phóng Năng lượng : + Nhiệt năng: duy trì nhiệt độ thuận lợi cho các hoạt động sống. + Hóa năng (ATP): sử dụng cho nhiều hoạt động sống của cơ thể: TĐC, hấp thụ và vận chuyển chủ động các chất, vận động sinh trưởng, sửa chữa những hư hại của tế bào... *Hô hấp tạo ra các sản phẩm trung gian là nguyên liệu cho các quá trình tổng hợp các chất khác trong cơ thể . BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Tóm lại: Từ phương trình tổng quát xác đinh được . -Nguyên liệụ và sản phẩm của quá trình hô hấp - Khái niệm về hô hấp - Vai trò của quá trình hô hấp 1, Khái niêm hô hấp ở thực vật Glucôz ( C 6 H 12 O 6 ) Đường phân 2ATP H 2 O Ti thể +O 2 6H 2 O 6CO 2 36ATP Tế bào chất 2CO 2 Rượu etilic(C 2 H 5 OH) hoặc axit lactic(C 3 H 6 O) A. Hô hấp kị khí (Lên men) B. Hô hấp hiếu khí (trong ti thể) Phân giải kị khí Tế bào chất Axit piruvic 2CH 3 COCOOH) Phân giải hiếu khí Hình 12.2Con đường hô hấp ở thực vật Chu trình Crebs Chuỗi chuyền e H 5. Quan sát H 12.2 và cho biết hô hấp ở TV gồm mấy con đường? BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT II .CON ĐƯỜNG HÔ HẤP Ở THỰC VẬT 1, Phân giải kị khí - Đường phân: - Là quá trình phân giải glucô thành A.Piruvic - Diễn ra trong tế bào chất C 6 H 12 0 6 2ATP + H 2 0 + A.Piruvic (CH 3 C0C00H ) - Lên men: A.Piruvic (CH 3 C0C00H ) CO 2 + rượu Etilic ( C 2 H 5 0H) hoặc A.Lactic ( C 3 H 6 0 3 ) H 7. khái niệm, nơi xảy ra đường phân sản phẩm tạo thành ? H 6. Phân giải kị khí xảy ra ở cơ quan nào của TV? Gồm mấy giai đoạn? * Phân giải kị khí có thể xảy ra: - Trong rễ cây khi bị ngập úng - Trong hạt khi ngâm vào nước - Trong những trường hợp cây ở điều kiện thiếu ô xi * Phân giải kị khí gồm 2 giai đoạn: -> Đường phân -> Lên men I.KHÁI QUÁT VỀ HÔ HẤP Ở THỰC VẬT H 8. Sản phẩm tạo thành của quá trình lên men? BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT I.KHÁI QUÁT VỀ HÔ HẤP Ở THỰC VẬT II .CON ĐƯỜNG HÔ HẤP Ở THỰC VẬT 1, Phân giải kị khí 2. Phân giải hiếu khí *Phân giải hiếu khí : Diễn ra mạnh trong các mô, các cơ quan đang hoạt động sinh lí mạnh như hạt đang nảy mầm, hoa đang nở tạo năng lượng cho cơ thể và tế bàogồm 2 giai đoạn: -> Đường phân -> Hô hấp hiếu khí - Hô hấp ti thể gồm: Chu trình Crebs và chuỗi chuyền e xảy ra trong Ti thể. A.Piruvic 6CO 2 + 6H 2 0 + 36ATP (CH 3 COCOOH) O 2 Ti thể H 9. Nơi xảy ra hô hấp hiếu khí, sản phẩm tạo thành ? Gồm mấy giai đoạn? Chu trình Crép (Chất nền ti thể): Khi có Ôxi A.Piruvic đi vào ty thể, chuyển hóa theo chu trình Creps và bị ô xi hóa hoàn toàn Chuỗi chuyền e ( Màng ti thể): H 2 tách ra từ A.Piruvic được chuyển đến chuỗi truyền e đến 0 2 để tạo ra H 2 0 và tích lũy 36 ATP BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT H 10. Quan sát hình 12.2 và kiến thức ở mục II. Phân biệt hô hấp kị khí và hô hấp hiếu khí? Glucôz ( C 6 H 12 O 6 ) Đường phân 2ATP H 2 O Ti thể +O 2 6H 2 O 6CO 2 36ATP Tế bào chất 2CO 2 Rượu etilic(C 2 H 5 OH) hoặc axit lactic(C 3 H 6 O) A.Hô hấp kị khí ( Lên men) B. Hô hấp hiếu khí (trong ti thể) Phân giải kị khí Tế bào chất Axit piruvic 2CH 3 COCOOH) Phân giải hiếu khí Hình 12.2Con đường hô hấp ở thực vật Chu trình Crebs Chuỗi chuyền e BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT H 10. Quan sát hình 12.2 và kiến thức ở mục II. Phân biệt hô hấp kị khí và hô hấp hiếu khí? BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Thời gian 5 Phút Phân biệt hô hấp kị khí và hô hấp hiếu khí Điểm so sánh Hô hấp kị khí Hô hấp hiếu khí Oxi Không cần Cần Nơi xảy ra Tế bào chất Ty thể Sản phẩm Đường phân: Piruvat Lên men: CO2, rượu êtilic hoặc axit lactic CO2, H2O Năng lượng tích lũy Lên men không tích lũy năng lượng ngoài 2 ATP được hình thành ở giai đoạn đường phân Tích lũy 36 ATP Tạo ra rượu Êtylic Tạo ra Axit Lactic Lên men II – CON ĐƯỜNG HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Đường phân Glucose (6 cacbon) ATP ADP ATP ADP NADH NAD+ NAD+ NADH 2ATP 2ATP Axit pyruvic (3 cacbon) Axit pyruvic (3 cacbon) Sơ đồ tóm tắt quá trình đường phân 2 Axetyl – CoA (2 cacbon) CREP 4CO 2 2FAD+ 6NAD+ 6NADH 2FADH 2 2ATP 2ADP Sơ đồ tóm tắt chu trình Crep Chu trình creps BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT II – CON ĐƯỜNG HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Tóm tắt quá trình hô hấp tế bào 2ATP Đường phân 1Glucose → 2Piruvat 2 Axetyl CoA Chu trình CREP Chuỗi truyền electron Ti thể 2ATP 34ATP Bào tương 6 NADH 2 FADH 2 2NADH 2NADH BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Lưu ý: Phân biệt quá trình đường phân, chu trình Crép, chuỗi truyền điện tử trong hô hấp hiếu khí. RiDP APG (C 3 ) Glicolat (C 2 ) Lục lạp h υ Glicolat Glioxilat O 2 (CHOCOOH) (CH 2 OHCOOH) Glixin (NH 2 CH 2 COOH) Serin CO 2 Peroxixom Ti thể II – HÔ HẤP SÁNG Sơ đồ hô hấp sáng ở thực vật C 3 Hô hấp sáng là gì? Hô hấp sáng xảy ra như thế nào? Đặc điểm của hô hấp sáng đối với cơ thể thực vật? BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Glixin (NH 2 CH 2 COOH) - Hô hấp sáng là quá trình hô hấp xảy ra ở ngoài sáng.( Hấp thụ O 2 , giải phóng CO 2 ) -> ôxi hóaRiDP -Xảy ra ở thực vật C3 với sự tham gia của 3 bào quan: lục lạp, Peroxixom và ti thể. -Không tạo ra năng lượng ATP, nhưng tiêu tốn 30 – 50% sản phẩm Q hợp nên gây lãng phí sản phẩm quang hợp I.KHÁI QUÁT VỀ HÔ HẤP Ở THỰC VẬT II .CON ĐƯỜNG HÔ HẤP Ở THỰC VẬT III. HÔ HẤP SÁNG IV. QUAN HỆ GIỮA HÔ HẤP VỚI QUANG HỢP VÀ MÔI TRƯƠNG Điểm so sánh Quang hợp TV Hô hấp TV 1.Bàoquan thựchiện 2. Nguyên liệu 3. Sản phẩm 4. Phương trình tổng quát 5. Sự chuyển hóa năng lượng 6, Bản chất 1. Mối quan hệ giữa hô hấp và quang hợp So sánh Quang hợp và hô hấp ở thực vật C 3 , điền vào phiếu học tập ? BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT *So sánh Quang hợp và hô hấp ở thực vật C3 Lục lạp H 2 O , CO 2 TBC, Ty thể C 6 H 12 O 6 , O 2 6CO 2 + 12H 2 O DL, AS C 6 H 12 O 6 + 6O 2 + 6H 2 O H 2 O , CO 2 C 6 H 12 O 6 0 2 ,Tithể H 2 O , CO 2 HNtrongC 6 H 12 O 6 thành HN trong ATP và NADPH QN thành hóa năng (HN) trong Liên kết hóa học của C 6 H 12 O 6 C 6 H 12 O 6 , 0 2 Là quá trình ôxi hóa khử -> Quá trình ôxi hóa thuộc Pha sáng -> Quá trình khử thuộc Pha tối Là quá trình ôxi hóa các hợp chất hữu cơ để giải phóng N.Lượng cung cấp cho các hoạt động sống Thời gian 7 Phút I.KHÁI QUÁT VỀ HÔ HẤP Ở THỰC VẬT II .CON ĐƯỜNG HÔ HẤP Ở THỰC VẬT III. HÔ HẤP SÁNG III. QUAN HỆ GIỮA QUANG HỢP VÀ HÔ HẤP 1. Mối quan hệ giữa hô hấp và quang hợp 2. Mối quan hệ giữa hô hấp và môi trường BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Môi trường a b c d Nước và cường độ hô hấp Nhiệt độ và cường độ hô hấp Định luật Van-Hop Vai trò của Oxy đối với hô hấp . Sự ức chế hô hấp của CO 2 Lưu ý: 1- vai trò của các yếu tố môi trường Mất nước làm giảm cường độ HH (Muốn hạt nảy mầm cần đảm bảo đủ nước) Nhiệt độ tăng, cường độ hô hấp cũng tăng Ô xi cần thiết cho HH hiếu khí vì nó phân giải hoàn toàn nguyên liệu HH, tích lũy nhiều năng lượng hơn HH kị khí Nồng độ CO2 cao sẽ ức chế hô hấp 1- Liên hệ với việc bảo quản nông sản sau thu hoạch Hô hấp chịu ảnh hưởng của những yếu tố nào trong môi trường?Vai trò của những yếu tố đó . * Tóm lại: Mối quan hê giữa HH và QH chính là mối quan hệ tương tác gắn bó giữa quá trình chuyển hóa vật chất rất quan trọng trong cơ thể TV. - Sản phẩm của QH ( C 6 H 12 O 6 ) là nguyên liệu của hô hấp và là chất ôxi hóa trong HH - Sản phẩm của HH( CO 2 ,H 2 O) là nguyên liệu để tổng hợp C 6 H 12 O 6 và giải phóng ôxi trong QH Vai trò của Oxy đối với hô hấp 1.Hô hấp thực vật 2.Phân giải hiếu khí 2.Vai trò 1. Phân giải kị khí 1. Quan hệ giữa hô hấp và quang hợp 2.Quan hệ giữa HH và MT I II IV III BÀI 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Các dạng năng lượng tạo ra của hô hấp Các sản phẩm trung gian .Đường phân . Lên men . Sản phẩm phân giải kỵ khí . Đường phân Chu trình Crep Chuỗi truyền electron . Hô hấp sáng Nước và cường độ hô hấp Nhiệt độ và cường độ hô hấp Định luật Van-Hop Sự ức chế hô hấp của CO 2 Phương trình tổng quát của HH Nguyên liệu và sản phẩm Khái niệm CỦNG CỐ BÀI 12:HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Câu hỏi trắc nghiệm Câu 1. Vai trò quan trọng nhất của hô hấp đối với cây trồng là gì? a.Cung cấp năng lượng chống chịu b.Tăng khả năng chống chịu c.Tạo ra các sản phẩm trung gian d.Miễn dịch cho cây Đáp án Bài 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Câu hỏi trắc nghiệm Câu 2. Giai đoạn nào chung cho quá trình lên men và hô hấp hiếu khí? a. Chu trình Crep b.Chuỗi chuyền điện tử electron c.Đường phân d.Tổng hợp axetyl – CoA e.Khử piruvat thành axit lactic Đáp án Bài 12: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Câu hỏi trắc nghiệm Câu 4. Nhận định nào sau đây là đúng nhất? Hàm lượng nước tỉ lệ nghịch với cường độ hô hấp Cường độ hô hấp và nhiệt độ tỉ lệ thuận với nhau Nồng độ CO 2 cao sẽ ức chế hô hấp Cả 3 phương án trên đều đúng Đáp án Bài tập về nhà: Bài 1: Phân biệt quá trình đường phân, chu trình Crép, chuỗi truyền điện tử trong hô hấp hiếu khí Điểm phân biệt Đường phân Chu trình Crep Chuỗi truyền điện tử 1. Vị trí 2. Nguyên liệu 3.Sản phẩm 4. Năng lượng Bài 2: Dựa vào kiến thức về hô hấp, mối quan hệ giữa hô hấp và môi trường, em hãy đóng vai là một kĩ sư nông nghiệp của sở tài nguyên và môi trường đề xuất biện pháp và hướng dẫn bà con nông dân bảo quản nông sản sau khi thu hoạch và bảo vệ môi trường. Xin chân thành cảm ơn
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_sinh_hoc_11_bai_12_ho_hap_o_thuc_vat_nam_hoc_2022.ppt