Bài giảng Sinh học 11 - Bài 2: Vận chuyển các chất trong cây - Năm học 2022-2023 - Nhóm 2 - Trường THPT Nguyễn Thái Học

Bài 2 
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG CÂY 
GROUP TWO  
Mục lục 
DÒNG MẠCH GỖ 
1.1/ Cấu tạo mạch gỗ 
1.2/ Thành phần của dịch mạch gỗ 
1.3/ Động lực đẩy dòng mạch gỗ 
DÒNG MẠCH CÂY 
2.1/ Cấu tạo của mạch cây 
2.2/ Thành phần của dịch mạch cây 
2.3/ Động lực của dòng mạch cây 
01 
02 
Bằng cách nào dòng nước và ion khoáng có thể vận chuyển được từ rễ lên lá ở những cây cao vài chục mét ? ( Để trả lời câu hỏi, cùng tìm hiểu bài học ) 
Cây cao nhất Việt Nam Cunninghamia konishii Hayata C ây Sa Mu Dầu ( Ngọc Am) Thuộc họ Hoàng Đàn (Cupressaceae) - Địa điểm: V ườn quốc gia Pù Hoạt của tỉnh Nghệ An. - Đ ường kính 5,5 m, - C hiều cao trên 70 mét, - C hu vi thân 23,7 m. Nằm trong” Sách đỏ” thuộc loài quý hiếm của TG, cần được bảo tồn; được vinh danh là “ Cây di sản Việt Nam” 
BẠN CÓ BIẾT?  Cây cao nhất Việt Nam 
Quan sát hình ảnh cho biết trong cây có những dòng vận chuyển nào? 
Dòng đi xuống (dòng mạch rây) 
Dòng đi lên (dòng mạch gỗ) 
Chất hữu cơ 
Nước và ion khoáng 
Trong cây có 2 dòng vận chuyển: 
DÒNG MẠCH GỖ 
01 
Dòng mạch gỗ (còn gọi là dòng đi lên) vận chuyển nước và các ion khoáng từ đất vào đến mạch gỗ của rễ rồi tiếp tục dâng lên theo mạch gỗ trong thân để lan tỏa đến là và những phần khác của cây. 
Tiêu chí 
DÒNG MẠCH GỖ 
Hướng đi 
Cấu tạo 
Thành phần dịch 
Động lực đẩy 
Tiêu chí 
DÒNG MẠCH GỖ 
Hướng đi 
- Dòng đi lên (đi ngược chiều trọng lực). 
- Vận chuyển nước và các ion khoáng từ rễ → lá. 
DÒNG MẠCH GỖ 
Cấu tạo 
Gồm các tế bào chết (quản bào và mạch ống) nối kế tiếp nhau. 
DÒNG MẠCH GỖ 
Thành phần dịch 
- Gồm: nước, các ion khoáng, 
- Ngoài ra còn có một số chất hữu cơ:axitamin,amit,vitamin,hoocmon 
Động lực của dòng mạch gỗ 
Làm thế nào mà dòng mạch gỗ di chuyển được theo chiều ngược với chiều trọng lực từ rễ lên đỉnh những cây gỗ cao? Điều đó là nhờ 3 lực ? Các lực ấy là ?? 
Lực đẩy 
Lực hút 
Lực liên kết 
Câu hỏi: 
Qua những đêm ẩm ướt, vào buổi sáng thường có những giọt nước xuất hiện trên đầu tận cùng của lá (đặc biệt, thường thấy ở lá của cây một lá mầm), hiện tượng đó gọi là sự ứ giọt (hình ảnh 2.4). Giải thích nguyên nhân của hiện tượng ứ giọt.  
Nguyên nhân của hiện tượng ứ giọt: 
Ban đêm cây hút nhiều nước, nước được vận chuyển theo mạch gỗ lên trên lá và thoát ra ngoài nhưng qua những đêm ẩm ướt, độ ẩm của không khí tương đối cao làm bão hòa hơi nước → không thể hình thành hơi nước để thoát vào không khí như ban ngày được. Do đó có hiện tượng nước ứ đọng ở tận đầu cuối của lá, nơi có khí khổng. Hơn nữa, các phân tử nước liên kết với nhau tạo nên sức căng bề mặt → Hình thành nên các giọt nước treo ở đầu tận cùng của lá. 
DÒNG MẠCH GỖ 
Động lực 
- Lực đẩy của rễ (áp suất rễ) động lực đầu dưới. 
- Lực hút do thoát hơi nước ở lá động lực đầu trên. 
- Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ (lực trung gian) 
BÀI TẬP NHO NHỎ XINH XINH 
Câu 1: Thành phần của dòn g mạch gỗ gồm chủ yếu :  B . Amit và hooc môn  C . Axitamin và vitamin  D . Xitôkimin và ancaloit 
 A. Nước và các ion khoáng 
Câu 1: Tế bào mạch gỗ gồm bao nhiêu loại tế bào sau đây? (1) Các quản bào  (2) Mạch gỗ (3) Tế bào kèm (4) Mạch ống  (5) Ống rây   A. 1 C . 3 D . 4   
B. 2 
Mạch gỗ được cấu tạo bởi các tế bào chết, có 2 loại là: quản bào và mạch ống 
Câu 2: Nếu một ống mạch gỗ bị tắc, dòng mạch gỗ có tiếp tục đi lên được không? Vì sao? 
Trả lời: C ó . Bằng cách đi chuyển ngang qua các lỗ bên vào ống bên cạnh và tiếp tục đi lên. 
THANKS! 
Do you have any question ???