Bài giảng Sinh học 11 - Bài 26: Cảm ứng ở động vật - Năm học 2022-2023 - Lê Bích Hạnh - Trường THPT An Thới

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO KIÊN GIANG 
TRƯỜNG THPT AN THỚI 
B – CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT 
Giáo viên: Lê Bích Hạnh 
KHỞI ĐỘNG 
Hướng tiếp xúc 
Ứng động không sinh trưởng 
Ứng động sinh trưởng 
Hướng sáng 
CẢM ỨNG Ở THỰC VẬT 
1 
2 
3 
4 
Động vật cảm ứng như thế nào? 
 B- CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT 
Video 1: Thí nghiệm trên đùi ếch 
Video 2: Ếch bắt mồi 
Bài 26:CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT 
I. Khái niệm cảm ứng ở động vật 
Bảo vệ cơ thể, tránh tổn thương 
Chim xù lông 
Mèo xù lông 
Chó thè lưỡi 
Bảo vệ cơ thể, chống rét, nóng. 
I. Khái niệm cảm ứng ở động vật 
- Cảm ứng ở động vật là khả năng tiếp nhận các kích thích và phản ứng lại các kích thích từ môi trường đảm bảo cho s inh vật tồn tại và phát triển . 
I. Khái niệm cảm ứng ở động vật 
I. Khái niệm cảm ứng ở động vật 
I. Khái niệm cảm ứng ở động vật 
- Phản xạ là một dạng điển hình của cảm ứng ở động vật . 
Phản xạ là phản ứng của cơ thể thông qua hệ thần kinh để trả lời lại kích thích bên ngoài hoặc bên trong cơ thể. 
 phản xạ: nhấc chân lên 
Phản xạ thực hiện được nhờ cung phản xạ 
Cung phản xạ 
Phản xạ thực hiện được nhờ cung phản xạ 
Một bạn lỡ chạm tay vào gai nhọn và có phản ứng rụt tay lại. Hãy chỉ ra: 
+ Tác nhân kích thích: ____________________________________________ 
+ Bộ phận tiếp nhận kích thích:_____________________________________ 
+ Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin:____________________________ 
+ Bộ phận thực hiện phản ứng:______________________________________ 
(Gai nhọn) 
Cơ tay 
SƠ ĐỒ MỘT CUNG PHẢN XẠ 
Video 1: Thí nghiệm trên đùi ếch 
Video 2: Ếch bắt mồi 
Phản xạ là phản ứng của cơ thể thông qua hệ thần kinh để trả lời lại kích thích bên ngoài hoặc bên trong cơ thể. 
CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT 
Cảm ứng ở động vật không có tổ chức thần kinh 
Cảm ứng ở động vật có tổ chức thần kinh 
Động vật có HTK dạng lưới 
Động vật có HTK dạng chuỗi hạch 
Động vật có HTK dạng ống 
Động vật có HTK dạng lưới 
Động vật có HTK dạng chuỗi hạch 
Các dạng hệ thần kinh 
HỆ TK DẠNG LƯỚI 
HỆ TK DẠNG CHUỖI HẠCH 
HỆ TK ỐNG 
CHƯA CÓ HỆ TK 
II. Cảm ứng ở động vật chưa có tổ chức thần kinh 
- Đại diện: động vật đơn bào 
II. Cảm ứng ở động vật chưa có tổ chức thần kinh 
- Hoạt động cảm ứng: phản ứng lại các kích thích bằng chuyển động cả cơ thể hoặc co rút chất nguyên sinh . 
- Đại diện: động vật đơn bào 
III. Cảm ứng ở động vật có tổ chức thần kinh 
Ngành ruột khoang 
 Động vật có tổ chức thần kinh dạng lưới 
Giun Dẹp 
Giun Tròn 
Chân khớp 
Chân khớp 
 Động vật có tổ chức thần kinh dạng chuỗi hạch 
Các tế bào thần kinh nằm rải rác trong cơ thể và liên hệ với nhau tạo mạng lưới thần kinh . 
Hệ thần kinh chuỗi hạch 
tập trung 
Các TBTK 
Hạch TK 
dọc theo chiều dài cơ thể 
điều khiển một vùng xác định 
Phản ứng của thủy tức 
LUYỆN TẬP 
Chọn đáp án đúng nhất: 
Câu 1. Ở động vật, cảm ứng là: 
các phản xạ có điều kiện, giúp cơ thể thích nghi 
với môi trường. 
khả năng tiếp nhận và đáp ứng các kích thích 
của môi trường, giúp cơ thể tồn tại và phát triển. 
các phản xạ không điều kiện, giúp bảo vệ cơ thể. 
là sự thích nghi của cơ thể, do các hoocmon điều khiển. 
A 
C 
B 
D 
Chọn câu đúng nhất: 
Câu 2. Cơ thể động vật đã xuất hiện tổ chức thần kinh, nhưng đáp ứng không hoàn toàn chính xác bằng cách co rút toàn thân, xảy ra ở: 
Cá 
Giáp xác 
Thân mềm 
D 
C 
B 
Ruột khoang 
A 
Câu 3 . Động vật có hệ thần kinh dạng lưới khi bị kích thích thì: 
A. duỗi thẳng cơ thể. 
B. co toàn cơ thể. 
C. di chuyển đi chỗ khác. 
D. co ở phần cơ thể bị kích thích. 
Câu 4. Động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch có thể trả lời kích thích cục bộ vì: 
A. số lượng tế bào thần kinh tăng. 
B. mỗi hạch là một trung tâm điều khiển một vùng xác định của cơ thể. 
C. các tế bào thần kinh trong hạch nằm gần nhau. 
D. các hạch thần kinh liên hệ với nhau. 
Câu 5 . Trong các phát biểu sau: 
(1) Phản xạ chỉ có ở những sinh vật có hệ thần kinh. 
(2) Phản xạ được thực hiện nhờ cung phản xạ. 
(3) Phản xạ được coi là một dạng điển hình của cảm ứng. 
(4) Phản xạ là khái niệm rộng hơn cảm ứng. 
Các phát biểu đúng về phản xạ là: 
A. (1), (2) và (4). 
B. (1), (2), (3) và (4). 
C. (2), (3) và (4). 
D. (1), (2) và (3). 
VẬN DỤNG 
1 -Thiết kế mô hình về cung phản xạ ở người. 
2 -Người ta tiến hành thí nghiệm đổ một ít nước vôi trong vào phần đầu của con giun đất. Em hãy dự đoán hình thức cảm ứng ở thí nghiệm trên. 
E 
E 
E 
E 
Bài tập về nhà 
Bài tâp 1: Lấy 5 ví dụ cảm ứng ở động vật và phân tích xác định cung phản xạ dạng sơ đồ. 
’ 
Bài tập 2: Vẽ sơ đồ tư duy tóm tắt nội dung của bài học. 
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN 
SỰ THEO DÕI CỦA QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM!