Bài giảng Sinh học 11 - Bài 41: Sinh sản vô tính ở thực vật - Năm học 2022-2023 - Hoàng Kim Cúc - Trường THPT An Thới

-Chuyển hóa vật chất và năng lượng 
-Sinh trưởng và phát triển 
-Cảm ứng 
-Sinh sản 
CHƯƠNG IV: SINH SẢN 
A- SINH SẢN Ở THỰC VẬT 
Bài 41: SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT 
I. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ SINH SẢN 
(1) 
(2) 
(3) 
Sinh sản 
Sinh sản: Là quá trình tạo ra những cá thể mới bảo đảm sự phát triển liên tục của loài. 
I-KHÁI NIỆM CHUNG VỀ SINH SẢN 
HỮU TÍNH 
VÔ TÍNH 
SINH SẢN 
Cây mía được trồng từ 1 đoạn mía vùi xuống đất, cây thuốc bỏng được mọc lên 1 chiếc lá của cây, khác gì với 1 cây cà chua mọc lên từ hạt . 
-Là hình thức sinh sản không có sự hợp nhất giữa giao tử đực và giao tử cái , bộ NST của con cái giống nhau và giống cây mẹ. 
II-SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT 
1. Sinh sản vô tính là gì? 
- Cơ sở của sinh sản vô tính là quá trình nguyên phân. 
Lấy ví dụ về sinh sản vô tính ở thực vật 
2. Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật 
a, Sinh sản bào tử (giảm tải) 
Sinh sản bào tử: L à hình thức sinh sản mà cơ thể mới được phát triển từ bào tử. 
Cây rêu 
Cây dương xỉ 
b) Sinh sản sinh dưỡng 
Sinh sản sinh dưỡng : Là hình thức sinh sản mà cơ thể con được sinh ra từ 1 bộ phận sinh dưỡng của cơ thể mẹ như (Rễ, thân, lá). 
+ Rễ (cỏ gấu, cỏ tranh ) 
+ Thân ( rau má, mía, sắn) 
+ Lá (thuốc bỏng, sen đá) 
b) Sinh sản sinh dưỡng 
Thông tin 
Ưu điểm 
Nhược điểm 
1. Giữ được các gen quý của mẹ . 
2. Thế hệ con kém đa dạng, phong phú . 
3. Cá thể con kém thích nghi với điều kiện thay đổi 
4. Làm tăng nhanh số lượng loài trong thời gian ngắn. 
5. Có khả năng thích nghi cao trong điều kiện môi trường ổn định . 
6. Cá thể độc lập cũng có khả năng sinh sản . 
Ѵ 
Ѵ 
Ѵ 
Ѵ 
Ѵ 
Ѵ 
*ƯU ĐIỂM VÀ NHƯỢC ĐIỂM CỦA SINH SẢN VÔ TÍNH 
Cây ngũ quả 
Cây hoa giấy nhiều màu 
3. Phương pháp nhân giống vô tính 
a) Phương pháp truyền thống 
a) Phương pháp truyền thống 
3. Phương pháp nhân giống vô tính 
Ghép: Lấy 1 đoạn thân cành hoặc chồi ghép lên thân hay gốc của 1 cây khác (gốc ghép) sao cho phần vỏ có các mô tương đồng và ăn khớp với nhau, chỗ ghép sẽ liền lại và chất dinh dưỡng của gốc ghép sẽ nuôi cành ghép. 
Ghép chồi 
Ghép cành 
Vì sao phải cắt bỏ hết lá cây ở cành ghép? 
3. Phương pháp nhân giống vô tính 
a) Phương pháp truyền thống 
Bạn A trên đường đi học về , nhìn thấy một bác nông dân đang khoanh 1 vòng trên cây hoa hồng, sau đó bác bóc vỏ cây ra và đắp vào đó một bầu đất. 
Bạn B cũng nói rằng , có hôm bạn B nhìn bác ý cắm 1 đoạn thân, cành hay 1đoạn rễ xuống đất 
PP 
Đặc điểm 
Ví dụ 
Ghép 
Lấy 1 đoạn thân cành, chồi ghép lên thân hay gốc của 1 cây khác (gốc ghép) sao cho phần vỏ có các mô tương đồng và ăn khớp với nhau, chỗ ghép sẽ liền lại và chất dinh dưỡng của gốc ghép sẽ nuôi cành ghép. 
Đào, chanh, táo 
Chiết 
Trên cây mẹ lấy đất bọc quanh 1 đoạn thân hay cành đã bóc vỏ, khi chỗ đó mọc rễ cắt rời đi trồng thành cây mới. 
Chanh, cam, bưởi. 
Giâm 
Tạo cây mới từ 1 đoạn thân, cành, 1 đoạn rễ, 1 mảnh lá. 
Mía, sắn, khoai lang, dâu 
Có phải cành nào cũng đem đi để giâm, chiết, ghép được hay không? 
(Video quá trình nuôi cấy mô thực vật) 
b) Nuôi cấy mô tế bào thực vật 
b) Nuôi cấy mô tế bào thực vật 
-Là nuôi cấy các tế bào từ các phần khác nhau từ cơ thể TV. 
-Cơ sở tế bào: tính toàn năng của tế bào thực vật 
Đông trùng hạ thảo 
4. Vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống thực vật và con người 
a) Vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống thực vật 
- Giúp cây duy trì nòi giống. 
- Sống qua được mùa bất lợi ở dạng thân, củ, rễ, 
- Phát triển nhanh khi gặp điều kiện thuận lợi. 
b) Vai trò của sinh sản vô tính đối với đời sống con người 
- Duy trì các tính trạng tốt có lợi cho con người 
- Nhân nhanh các giống cây cần thiết 
- Tạo ra giống cây sạch bệnh 
- Phục chế được các giống cây trồng quý bị thoái hóa 
- Giá thành thấp, hiệu quả kinh tế cao. 
→ Có vai trò đối với sự tồn tại và phát triển của loài. 
→Duy trì các tính trạng tốt , hiệu quả kinh tế cao, 
Câu 1. Đặc điểm “ không ” thuộc sinh sản vô tính là : 
A. cơ thể con sinh ra hoàn toàn giống nhau và giống cơ thể mẹ ban đầu 
B. tạo ra cá thể mới rất đa dạng về các đặc điểm thích nghi 
C. tạo ra số lượng lớn con cháu trong một thời gian ngắn 
D. tạo ra các cá thể thích nghi tốt với môi trường sống ổn định 
Câu 2 : Trong sinh sản sinh dưỡng ở thực vật, cây mới được tạo ra 
A . từ một phần của cơ quan sinh dưỡng của cây 
B . chỉ từ rễ của cây 
C . chỉ từ một phần thân của cây 
D . chỉ từ lá của cây 
Câu 3 . Để nhân giống cây ăn quả lâu năm người ta thường chiết cành vì 
A. cây con dễ trồng và ít công chăm sóc 
B. phương pháp này giúp nhân giống nhanh và nhiều 
C. phương pháp này giúp tránh được sâu bệnh gây hại 
D. phương pháp này giúp rút ngắn thời gian sinh trưởng của cây, sớm thu hoạch và biết trước đặc tính của quả 
Câu 4 . Làm thế nào để tạo ra một chậu cây tỏi từ 1 củ tỏi?