Bài giảng Sinh học 11 - Bài học 23: Hướng động

Bài 23 : Hướng ĐộngĐiều gì sẽ xảy ra khi ta dùng tay tác động một lực lên lá của cây mắc cỡ đang xòe ra ?Lá cây sẽ khép lại do sự sát thương do tác động của ngoại lực Điều gì sẽ xảy ra khi một côn trùng đậu trên phiến lá của cây gọng vó ?Lá cây khép lại giữ chặt con mồi sau đó tiết enzim tiêu hóa con mồiNhư vậy, ở thực vật phản ứng đối với kích thích có thể là sự vận động của cơ quan như cuống lá, thân hoặc tua hướng tới hoặc tránh xa nguồn kích thích như ánh sáng, hóa chất.... A.Cảm ứng ở thực vật Khái niệm : Cảm ứng là phản ứng của sinh vật đối với kích thích.+Đặc điểm :phản ứng chậm, phản ứng khó nhận thấy, hình thức phản ứng kém đa dạng+ Có 2 hình thức : hướng động (vận động hướng) và ứng động ( vận động cảm ứng) I.Khái niệm hướng động 1.Khái niệm :Hướng động là hình thức phản ứng của cơ quan thực vật đối với tác nhân kích thích từ một hướng xác định Hướng của phản ứng được xác định bởi hướng của tác nhân kích thích Quan sát hình 23.1, nêu nhận xét về sự sinh trưởng của thân cây non ở các điều kiện chiếu sáng khác nhau.- Ở điều kiện chiếu sáng từ một hướng, thân cây non sinh trưởng hướng về nguồn sáng (hình 23.1 a).- Khi không có ánh sáng cây non mọc vống lên và có màu vàng úa (hình 23.1 b).- Ở điều kiện ánh sáng chiếu bình thường từ mọi hướng, cây non mọc thẳng, cây khỏe, lá có màu xanh lục. Có hai loại hướng động chính : hướng động dương (sinh trưởng hướng tới nguồn kích thích) và hướng động âm (sinh trưởng theo hướng tránh xa nguồn kích thích)2.Phân loại + Hướng động dương xảy ra khi các tế bào ở phía không được kích thích (phía tối) sinh trưởng nhanh hơn so với các tế bào được kích thích (phía sáng). + Hướng động âm xảy ra khi các tế bào ở phía được kích thích sinh trưởng nhanh hơn so với tế bào không được kích thích3.Cơ chếCơ chế: hướng động xảy ra khi tốc độ sinh trưởng tại hai phía của cơ quan tiếp nhận kích thích không đều nhau nguyên nhân là do sự phân bố không đồng đều giữa hoocmôn auxin III.Vai trò của hướng động trong đời sống thực vật giúp cây thích ứng với những biến động của điều kiện môi trường để tồn tại và phát triển • tìm đến nguồn sáng để quang hợp.VD:cây mọc sát tường cao hướng ra ngoài để nhận được nhiều ánh sáng.• đảm bảo cho rễ mọc vào đất để giữ cây và để hút nước cùng các chất khoáng có trong đất.• nhờ có tính hướng hóa rễ cây sinh trưởng hướng tới nguồn nước và phân bón để dinh dưỡng.