Bài giảng Sinh học 11 - Bài học 31: Tập tính của động vật

TỔ 11.Trần Mai Vân Anh2. Võ Nguyên Anh Thư3. Huỳnh Gia Nguyên4. Nguyễn Thị Ngọc Diễm5. Nguyễn Hồ Minh Thư6. Dương Thúy Tiên7. Nguyễn Đồng Tường Vy8. Võ Ái Kiều Ngân9. Nguyễn Thị Kim Như10. Nguyễn Gia Huy Bài 31: Tập Tính Của Động VậtI) Tập tính là gì?Tập tính là gì? Tập tính có ý nghĩa gì đối với đời sống thực vật? Khái niệm:Tập tính là chuỗi phản ứng của động vật trả lời kích thích từ môi trường (bên trong hoặc bên ngoài cơ thể), nhờ đó động vật thích nghi với môi trường sống và tồn tại. Ý nghĩa: Giúp động vật thích nghi với môi trường sống và tồn tạiII) Phân loại tập tínhTập tính của động vật có thể chia thành 2 loại:Tập tính bẩm sinh và tập tính học được.Vậy tập tính bẩm sinh và tập tính học được là gì?1) Tập tính bẩm sinhKhái niệm: Tập tính bẩm sinh là loại tập tính sinh ra đã có , được di truyền từ bố mẹ, đặëc trưng cho loài2) Tập tính học được Tập tính học được là loại tập tính được hình thành trong quá trình sống của cá thể, thông qua họctập và rút kinh nghiệmKhái niệmĐến thời kì sinh sản, tò vò cái đào một cái hố trên mặt đất để làm tổ rồi bay đi bắt một con sâu bướm, đốt cho sâu bị tê liệt, rồi bỏ vào tổ. Tiếp đó, tò vò cái đẻ trứng vào tổ và bịt tổ lại. Sau một thời gian, tò vò con nở từ trứng ra và ăn con sâu. Các tò vò cái con lớn lên lặp lại trình tự đào hố và đẻ trứng như tò vò mẹ (dù không nhìn thấy các tò vò cái khác làm tổ và sinh đẻ).Sgk/tr125Chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì râmKhi nhìn thấy đèn giao thông chuyển sang màu đỏ, những người qua đường dừng lại=> Tập tính bẩm sinh=> Tập tính bẩm sinh=> Tập tính học đượcTập tính bẩm sinhTập tính học đượcĐặc điểmTính chất-Loại tập tính sinh ra đã có.-Được di truyền từ bố, mẹ.-Đặc trưng cho loài.-Loại tập tính hình thành trong đời sống cá thể, thông qua học tập, rút kinh nghiệm.-Không được di truyền.-Đặc trưng cho từng cá thểVí dụ-Vịt con mới nở thả xuống nước có thể bơi được, nhưng gà thì không.-Nhện giăng lưới. V.v -Trâu bò biết thực hiện các động tác theo hiệu lệnh của người nông dân.-Vẹt biết nói tiếng người.V.v Loại tập tínhNội dungTập tính động vậtTập tính của động vật rất đa dạng. Ngoài 2 loại tập tính trên thì còn có một loại tập tính khác đó là tập tính hỗn hợpThế nào là tập tính hỗn hợp?Ví dụ?Tập tính động vậtTập tính hỗn hợp là tập tính sinh ra được hoàn thiện dần trong đời sống cá thểTập tính động vậtTập tính xây tổ của chimChim rồng rộc: Tổ của nó được đan bằng sợi cỏ hay sợi thực vật khác,quấn vào đầu cành tre, lá cau, lá dừaIII) Cơ sở thần kinh của tập tínhCơ sở tập tính là các phản xạ. Các phản xạ thực hiện qua cung phản xạ.III) Cơ sở thần kinh của tập tínhKích thích bên ngoàiCơ quan thụ cảmKích thích bên trongHệ thần kinhCơ quan thực hiệnTK cảm giácTK vận độngLiên hệ ngượcSơ đồ cơ sở thần kinh của tập tính1. Cơ sở thần kinh của tập tính bẩm sinh- Cơ sở thần kinh của tập tính bẩm sinh là loại phản xạ nào ? + Nguồn gốc tập tính bẩm sinh?Chuỗi phản xạ không điều kiện+ Do kiểu gen quy định -> bền vững, không thay đổi2. Cơ sở thần kinh của tập tính học được- Cơ sở thần kinh của tập tính học được là gì?- Chuỗi phản xạ có điều kiện -Nguồn gốc tập tính học được?- Quá trình hình thành tập tính là quá trình hình thành các mối liên hệ mới của nơronCó thể thay đổiSự hình thành tập tính học được ở động vật phụ thuộcvào yếu tố nào?- Mức độ tiến hóa của hệ thần kinh- Tuổi thọ1. Ở động vật có hệ thần kinh dạng lưới và hệ thần kinh dạng chuỗi hạch, các tập tính của chúng hầu hết là tập tính bẩm sinh, tại sao?2. Tại sao người và động vậtcó hệ thần kinh phát triển có rất nhiều tập tính học được?Số lượng TBTK ít, cấu tạo HTK đơngiản---->Khả năng học tập, rút kinh nghiệmkémTuổi thọ thường ngắn----> Không có thời gian cho việc học tập-> Hầu hết tập tính là tập tínhbẩm sinhHTK phát triển ---->Thuận lợi cho học tập và rút kinhNghiệmTuổi thọ dài-> Hầu hết tập tính là tập tínhhọc đượcBYE