Bài giảng Hóa học 11 - Bài 41: Phenol - Năm học 2022-2023 - Nguyễn Đăng Khoan - Trường THPT Viên An

BÀI 41 
PHENOL 
TRƯỜNG THPT VIÊN AN 
GV: NGUYỄN ĐĂNG KHOA 
I. ĐỊNH NGHĨA-PHÂN LOẠI: 
1 . ĐỊNH NGHĨA: 
LÀ HCHC TRONG PHÂN TỬ CHỨA NHÓM –OH LIÊN KẾT TRỰC TIẾP VỚI VÒNG BENZEN 
2. PHÂN LOẠI : 
A. ĐƠN CHỨC: CHỨA 1 NHÓM -OH 
B . ĐA CHỨC: CHỨA NHIỀU NHÓM -OH 
II. PHENOL 
1. Cấu tạo: 
Phân tử phenol cấu tạo gồm 2 phần: 
-Gốc phenyl (- C 6 H 5 ) 
- N hóm chức hydroxyl (-OH). 
Thế H trên OH 
o 
o 
p 
m 
m 
Thế trên vòng ở vị trí o,m 
2. Lý tính 
 - Phenol ít tan trong nước lạnh, tan nhiều trong nước nóng nên dùng để tách bằng phương pháp chiết. 
 - Là chất rắn, độc, khi để lâu trong không khí bị chảy rữa do hút ẩm và chuyển thành màu hồng. 
3 . Hóa tính 
a. Thế H trên OH( như ancol) 
- Tác dụng với kim loại kiềm: 
 C 6 H 5 OH + Na → C 6 H 5 ONa + 1/2H 2 
Tác dụng với dung dịch bazơ(khác ancol) 
- Tác dụng với dung dịch kiềm: 
 C 6 H 5 OH + NaOH → C 6 H 5 ONa + H 2 O 
b. phản ứng thế H trên vòng benzen 
H 2 SO 4 đ 
DỄ THẾ HƠN 
KHÓTHẾ HƠN 
THẾ Ở VỊ TRÍ 2,4,6. ĐÂY LÀ ẢNH HƯỞNG CỦA NHÓM OH ĐỐI VỚI VÒNG BENZEN 
C 2 H 5 -OH + NaOH 
C 6 H 5 -OH + NaOH C 6 H 5 -ONa + H 2 O 
KHI CÓ VÒNG BENZEN THÌ THẾ H TRÊN OH DỄ HƠN. 
ĐÂY LÀ ẢNH HƯỞNG CỦA VÒNG ĐỐI VỚI NHÓM THẾ. 
VÒNG 
NHÓM THẾ(OH) 
PỨ NaOH 
PỨ Br 2 
4. ĐIỀU CHẾ 
-OXI HÓA CUMEN PHENOL + AXETON 
- C 6 H 6 C 6 H 5 Br C 6 H 5 ONa C 6 H 5 OH 
- LUYỆN CỐC NHỰA THAN ĐÁ 
5. ỨNG DỤNG 
NHỰA PHENOL-FORMANDEHIT: 
DÙNG LÀM