Bài giảng Ngữ văn 11 - Tuần 23: Đây thôn Vĩ Dạ Khổ 2 - Năm học 2022-2023 - Lan Phương - Trường THPT Tây Tiền Hải

Hàn Mặc Tử 
ĐÂY 
THÔN VĨ DẠ 
LeLeAAu 
KhuatBaoLong 
+ Mặc cảm chia lìa trong hình ảnh “Gió theo lối gió, mây đường mây” 
+ Nỗi cô đơn, bơ vơ trong hình ảnh “Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay” 
+ Nỗi niềm trông ngóng vu vơ, vô vọng trong hình ảnh: “Thuyền ai đậu bến sông trăng đó./ Có chở trăng kịp về tối nay” 
Dự cảm của nhà thơ về sự thờ ơ, xa cách của người đời đối với mình 
Gió theo lối gió, mây đường mây,  Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay...  Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,  Có chở trăng về kịp tối nay? 
+ Hình ảnh gió >< mây 
-> Không tuân theo quy luật tự nhiên, không một chút gắn bó -> gợi sự xa cách, chia lìa. 
+ BPTT Nhân hóa “Dòng nước” cùng với hình ảnh “Hoa bắp” : mang lại tâm trạng buồn (tác giả đã phả hồn vào dòng sông). 
-> Không gian trống vắng, thời gian như ngừng lại, cảnh vật hờ hững với con người. 
LeLeAAu 
- Thiên Nhiên 
NỘI DUNG 
KHỔ THƠ 2 
KhuatBaoLong 
a. Hai Câu Đầu 
Gió theo lối gió, mây đường mây,  Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay...  Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,  Có chở trăng về kịp tối nay? 
LeLeAAu 
+ Mặc cảm chia lìa trong hình ảnh “Gió theo lối gió, mây đường mây” 
+ Nỗi cô đơn, bơ vơ trong hình ảnh :“Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay” 
+ Nỗi niềm trông ngóng vu vơ, vô vọng trong hình ảnh: “Thuyền ai đậu bến sông trăng đó./ Có chở trăng kịp về tối nay” 
Dự cảm của nhà thơ về sự thờ ơ, xa cách của người đời đối với mình 
- Tâm trạng 
NỘI DUNG 
KhuatBaoLong 
a. Hai Câu Đầu 
KHỔ THƠ 2 
________________________________________________________________ 
b. Hai Câu Sau 
LeLeAAu 
KhuatBaoLong 
NỘI DUNG 
Gió theo lối gió, mây đường mây,  Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay...  Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,  Có chở trăng về kịp tối nay? 
- Hình ảnh: 
+ “Thuyền ai” : đại từ phiếm chỉ, không xác định 
+ “Bến sông trăng”, “Chở trăng” : Hình ảnh đẹp, gợi không khí mơ hồ, huyền ảo. 
- “Thuyền ai”- “Bến sông trăng” : hình ảnh thi vị, trôi giữa đôi bờ hư thực 
=> Không gian nghệ thuật càng thêm hư ảo mênh mang: Dòng sông của hiện thực đã ảo hóa gợi lên cảm giác chơi vơi trong tâm trạng nhà thơ. 
+ Câu hỏi tu từ: “Thuyền ai... Nay” khiến cho khoảng thời gian tối nay càng trở nên ngắn ngủi, như một giới hạn trong quỹ thời gian ít ỏi còn lại của thi nhân. 
-> Niềm mong ước được giao hòa, gắn bó với cuộc đời 
=> Cảnh được “Lạ hóa” khắc họa nỗi đau của thân phận và khát vọng được giao hòa của nhà thơ. 
=> Khát vọng mong chờ mãnh liệt trong thời gian nhất định, khắc khoải một nỗi đau, niềm mong chờ, sự lo âu, phấp phỏng và khát vọng cháy bỏng của nhà thơ. 
 - Tâm trạng 
________________________________________________________________ 
b. Hai Câu Sau 
LeLeAAu 
KhuatBaoLong 
NỘI DUNG 
Gió theo lối gió, mây đường mây,  Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay...  Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,  Có chở trăng về kịp tối nay? 
________________________________________________________________ 
b. Hai Câu Sau 
LeLeAAu 
KhuatBaoLong 
NỘI DUNG 
Gió theo lối gió, mây đường mây,  Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay...  Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,  Có chở trăng về kịp tối nay? 
Câu hỏi tu từ: “Thuyền ai... Nay” : gợi sự ngắn ngủi của thời gian, như một giới hạn trong quỹ thời gian ít ỏi còn lại của thi nhân. 
-> Thể hiện khát vọng mong chờ mãnh liệt trong thời gian nhát định, khắc khoải một nỗi đau, niềm mong chờ, sự lo âu, phấp phỏng và khát vọng cháy bỏng của nhà thơ 
- Tâm trạng: 
- Cảnh đêm trăng đẹp, không gian mênh mông có đủ cả mây, gió, trăng, hoa nhưng lại nao nao nỗi buồn 
=> Hình ảnh thơ có sự hòa quyện giữa hiện thực và ảo. Qua đó thể hiện khát vọng, tình yêu hạnh phúc, khát vọng tình người sâu sắc trong tâm hồn nhà thơ