Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Tiết 24: Ứng động - Phạm Thị Ngọc Mai

Trang bìa 
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUỸ LAURENCE S’TING 
Cuộc thi t hiết kế bài giảng điện tử e-Learning lần thứ 4 
----------- -------- 
Bài giả ng 
Tiết 24: Ứng động 
Sinh học 11 
Trường THPT Quang Hà 
TT Gia Khánh, huyện Bình Xuyên, Tỉnh Vĩnh Phúc 
CC – BY – SA 
Tháng 10/2016 
G iáo viên 
Số điện thoại 
Email 
Nguyễn Thanh Nga 
01684420515 
Nguyenthanhnga.gvquangha@vinhphuc.edu.vn 
Phạm Thị Ngọc Mai 
0968853666 
Phamthingocmai.gvquangha@vinhphuc.edu.vn 
Giới thiệu 
MỤC TIÊU BÀI HỌC 
- Nêu được khái niệm ứng động 
- Phân biệt được ứng động với hướng động, ứng động sinh trưởng với ứng động không sinh trưởng 
 Vai trò của ứng động với sinh vật 
Kiến thức 
- Rèn kỹ năng quan sát, phân tích, tổng hợp và khái quát kiến thức 
Kĩ năng 
- Có thái độ nghiêm túc quan sát các hiện tượng trong tự nhiên 
- Tập trung quan sát các video, hình ảnh trong bài để hiểu rõ kiến thức. 
Thái độ 
I. Khái niệm ứng động 
II. Các kiểu ứng động 
III. Vai trò của ứng động 
CẤU TRÚC BÀI HỌC 
Câu 1. Hướng động là gì? 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Chúc mừng em đã trả lời đúng! 
Câu trả lời đúng là 
em chưa hoàn thành câu hỏi này. 
câu trả lời của em là 
Trả lời 
Trả lời 
Xóa 
Xóa 
A) 
Vận động sinh trưởng của cây trước tác nhân kích thích từ môi trường 
B) 
Cử động sinh trưởng cây về phía có ánh sáng. 
C) 
Hình thức phản ứng của cơ quan thực vật đối với tác nhân kích thích từ một hướng xác định. 
D) 
Hướng mà cây sẽ cử động vươn đều 
Câu 2. Đặt hạt đậu mới nảy mầm vị trí nằm ngang, sau 1 thời gian thân cây cong lên còn rễ cây cong xuống. Hiện tượng này được gọi là? 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
Trả lời 
Xóa 
Chúc mừng em đã trả lời đúng! 
Câu trả lời đúng là 
em chưa hoàn thành câu hỏi này. 
câu trả lời của em là 
A) 
Thân cây có tính hướng đất dương, còn rễ cây có tính hướng đất âm 
B) 
Thân cây và rễ cây đều có tính hướng đất dương 
C) 
Thân cây và rễ cây đều có tính hướng đất âm 
D) 
Thân cây có tính hướng đất âm, còn rễ cây có tính hướng đất dương 
Câu 3. Các tua cuốn ở cây mướp, bầu, bí là loại hướng động gì? 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
Trả lời 
Xóa 
Chúc mừng em đã trả lời đúng! 
Câu trả lời đúng là 
em chưa hoàn thành câu hỏi này. 
câu trả lời của em là 
A) 
Hướng sáng 
B) 
Hướng tiếp xúc 
C) 
Hướng nước 
D) 
Hướng hóa 
Kiểm tra bài cũ 
Your Score 
{score} 
Max Score 
{max-score} 
Number of Quiz Attempts 
{total-attempts} 
Question Feedback/Review Information Will Appear Here 
Review Quiz 
Continue 
I. Khái niệm ứng động 
Hình a 
Hình b 
Tác nhân 
Phản ứng của TV 
Hình a 
Hình b 
Hướng động 
Ứng động 
Ánh sáng từ 1 hướng  
Hướng về phía có ánh sáng 
Vô hướng 
Nở hoa 
Hoa nở vào buổi sáng 
Ứng động 
Tác nhân 
Vô Hướng 
Phản ứng ở thực vật 
Nở hoa 
Ứng động 
Quang ứng động 
Hoá ứng động 
Thuỷ ứng động 
Điện ứng động 
Nhiệt ứng động 
Tác nhân kích thích 
 .. 
(a/s, nhiệt, điện, nước, hoá chất..) 
2. Các loại ứng động 
Ứng động sinh trưởng 
Ứng động không sinh trưởng 
CƠ CHẾ PHẢN ỨNG 
1. Khái niệm 
Ứng động là phản ứng của cơ quan thực vật với tác nhân kích thích không có hướng xác định . 
Là kiểu ứng động trong đó các tế bào ở 2 phía đối diện nhau của cơ quan có tốc độ sinh trưởng khác nhau do tác động của tác nhân kích thích không định hướng của tác nhân ngoại cảnh. 
VD1. Vận động nở /khép hoa: quang ứng động, nhiệt ứng động. 
1. Ứng động sinh trưởng 
II. CÁC KIỂU ỨNG ĐỘNG 
VD2. Vận động quấn vòng. 
VD3. Vận động thức ngủ của lá. 
Hoa kh ép lại 
Hoa n ở 
Mặt ngoài 
sinh trưởng 
mạnh 
Mặt trong 
sinh trưởng 
mạnh 
VD1. Vận động nở /khép hoa: quang ứng động, nhiệt ứng động 
Nhiệt ứng động 
Hoa nghệ tây 
Hoa tulip nở khi nhiệt độ 25-30 0 C 
Hoa 10h nở khi nhiệt độ 2 0 - 25 0 C 
Quang ứng động 
BAN NGÀY 
CHIỀU TỐI 
Hoa quỳnh 
Hoa bồ công anh 
VD2. Vận động quấn vòng 
VD3. Vận động thức ngủ 
Hiện tượng cụp lá ở cây oxalis (bướm đêm) 
2. Ứng động không sinh trưởng 
	Là kiểu ứng động không có sự phân chia và lớn lên của các tế bào của cây 
 Ví dụ: ứng động ở cây trinh nữ, vận động ở cây bắt mồi của cây nắp ấm, cây bắt ruồi 
K + 
K + 
TB th ể gối 
 phía dưới 
 giảm 
sức trương 
TB th ể gối 
 phía dưới 
 t ăng 
sức trương 
TB th ể gối 
 phía tr ên 
t ăng 
sức trương 
TB th ể gối 
 phía tr ên 
gi ảm 
sức trương 
Lá chét mở ra 
Lá chét khép lại 
Ứng động sức trương của cây trinh nữ 
H 2 O 
Ứng động đóng mở khí khổng 
Ứng động bắt mồi 
Cây gọng vó 
Cây nắp ấm 
III . Vai trò của ứng động 
Mùa đông 
Mùa xuân 
Nhập nội giống cây phù hợp với thời tiết của địa phương,.. 
Giúp cây thích nghi đa dạng với sự biến đổi môi trường (a/s, nhiệt độ..) đảm bảo cho cây tồn tại và phát triển. 
ỨNG ĐỘNG 
Sinh trưởng 
Không sinh trưởng 
Ứng động quấn vòng 
Ứng động nở hoa 
Ứng động ngủ, thức 
Ứng động sức trương 
Ứng động tiếp xúc 
Hóa ứng động 
Nhiệt ứng động 
Quang ứng động 
Câu 1. Ứng động khác cơ bản với hướng động ở điểm nào? 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em hãy thử lại 1 lần nữa 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
trả lời 
trả lời 
xóa 
xóa 
Em trả lời đủng rồi 
câu trả lời của em là 
câu trả lời đúng là 
Em chưa hoàn thành câu hỏi 
A) 
Có nhiều tác nhân kích thích 
B) 
Có sự vận động vô hướng 
C) 
Tác nhân kích thích không định hướng 
D) 
Không liên quan đến sự phân chia tế bào 
Câu 2. Ứng động nở hoa của cây hoa 10h nở lúc nhiệt độ từ 20-25 0C là kiểu ứng động nào? 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em trả lời đủng rồi 
câu trả lời của em là 
câu trả lời đúng là 
Em chưa hoàn thành câu hỏi 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
Trả lời 
Xóa 
A) 
Ứng động không sinh trưởng - quang ứng động 
B) 
Ứng động sinh trưởng - quang ứng động 
C) 
Ứng động không sinh trưởng - nhiệt ứng động 
D) 
Ứng động sinh trưởng - nhiệt ứng động 
Câu 3. Ứng động nào không theo chu kỳ đồng hồ sinh học? 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
trả lời 
xóa 
Em trả lời đủng rồi 
câu trả lời của em là 
câu trả lời đúng là 
Em chưa hoàn thành câu hỏi 
A) 
Ứng động quấn vòng 
B) 
Ứng động đóng mở khí khổng 
C) 
Ứng động nở hoa 
D) 
Ứng động thức ngủ của lá 
Câu 4. Những ứng động nào sau đây là ứng động sinh trưởng 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
trả lời 
xóa 
Em trả lời đủng rồi 
câu trả lời của em là 
câu trả lời đúng là 
Em chưa hoàn thành câu hỏi 
A) 
Hoa 10h nở vào buổi sáng, khí khổng đóng mở 
B) 
Hoa 10h nở vào buổi sáng, hiện tượng thức ngủ của chồi cây bàng 
C) 
Sự đóng mở của lá cây trinh nữ, khí khổng đóng mở 
D) 
Lá cây họ đậu xòe ra và khép lại, khí khổng đóng mở 
Câu 5. Hãy xếp các loại vận động cụ thể sau đây vào đúng các hình thức vận động của nó 
HÌNH THỨC VẬN ĐỘNG 
LOẠI VẬN ĐỘNG CỤ THỂ 
A. 
Lá cụp lại vào buổi tối 
B. 
Tua cuốn cây họ đậu quấn vòng theo cọc 
C. 
Lá cây xấu hổ cụp khi chạm vào 
D. 
Hoa hướng dương hướng về phía mặt trời 
E. 
Rễ hướng xuống đất, ngọn hướng lên trên 
B 
Hướng tiếp xúc 
A 
Quang ứng động 
D 
Hướng sáng 
C 
Ứng động tiếp xúc 
E 
Hướng trọng lực 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
Trả lời 
Xóa 
T iếc quá! E trả lời chưa đúng 
Em hãy thử lại 1 lần nữa 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
Em trả lời đủng rồi 
câu trả lời của em là 
câu trả lời đúng là 
Em chưa hoàn thành câu hỏi 
Câu 6. Em hãy điền từ vào chỗ trống? 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
Em trả lời đủng rồi 
câu trả lời của em là 
câu trả lời đúng là 
Em chưa hoàn thành câu hỏi 
Ứng động là phản ứng của thực vật với tác 
gọng vó thuộc kiểu ứng động không sinh 
trưởng và là sự kết hợp của ứng động tiếp xúc 
xác định, gồm 2 kiểu 
nhân kích 
. Vận động bắt mồi của cây 
thích 
và 
Trả lời 
Trả lời 
Xóa 
Xóa 
 Câu 7. Cho các hiện tượng 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em trả lời đủng rồi 
câu trả lời của em là 
câu trả lời đúng là 
Em chưa hoàn thành câu hỏi 
Em hãy thử lại 1 lần nữa 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
Trả lời 
Xóa 
I. Cây luôn vươn về phía có ánh sángII. Rễ cây luôn mọc hướng đất và mọc vươn đến nguồn nước, nguồn phânIII. Cây hoa trinh nữ xếp lá khi mặt trời lặn, xòe lá khi mặt trời mọcIV. Rễ cây mọc tránh chất gây độcV. Sự đóng mở của khí khổngHiện tượng nào thuộc tính ứng động? 
A) 
III, IV 
B) 
 III, V 
C) 
 I, II, IV 
D) 
Các đáp án đều sai 
Câu 8. Ứng động quấn vòng ở thực vật mang tính chu kỳ. Đúng hay sai? 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em trả lời đủng rồi 
câu trả lời của em là 
câu trả lời đúng là 
Em chưa hoàn thành câu hỏi 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
Trả lời 
Xóa 
A) 
Đúng 
B) 
Sai 
Câu 9. Cho các phát biểu sau 
Chúc mừng em đã trả lời đúng. 
Tiếc quá! Em trả lời chưa đúng 
Em trả lời đủng rồi 
câu trả lời của em là 
câu trả lời đúng là 
Em chưa hoàn thành câu hỏi 
Em hãy hoàn thành câu hỏi trước khi tiếp tục 
Trả lời 
Xóa 
Ứng động gồm các kiểu là ứng động sinh trưởng, ứng động không sinh trưởng, hóa ứng động. 
Sự nở hoa của thực vật phụ thuộc vào nhiệt độ và ánh sáng 
Rễ cây hướng trọng lực dương 
Thân cây hướng trọng lực dương 
Sự cụp lá ở cây họ đậu thuộc kiểu ứng động sinh trưởng. 
Số phát biểu đúng là: 
A) 
2 
B) 
3 
C) 
4 
D) 
5 
* Các phần mềm sử dụng: 
- Phần mềm soạn bài giảng E-learning Adobe Presenter 11 
Phần mềm chỉnh sửa âm thanh Adobe audition cs 5.5 
Phần mềm chỉnh sửa, biên tập video Total convert, Camtasia 8.6 
*Các tài liệu tham khảo: 
Sách giáo khoa, sách giáo viên sinh học 11 
Các sách tham khảo về môn toán 
Tham khảo một số bài giảng E-learning trên Internet và tài liệu tập huấn bài giảng E-learning của Sở GD-ĐT tỉnh vĩnh phúc 
Ảnh và một số tài nguyên chia sẻ từ Internet 
CÁC TÀI LIỆU SỬ DỤNG TRONG BÀI