Bài giảng Hóa học 11 - Bài 35: Benzen và dãy đồng đẳng - Năm học 2022-2023 - Nguyễn Đăng Khoa - Trường THPT Viên An

Bài 35. 
BENZEN VÀ DÃY ĐỒNG ĐẲNG 
TRƯỜNG THPT VIÊN AN 
GV: NGUYỄN ĐĂNG KHOA 
I. ĐỒNG ĐẰNG, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP, CẤU TẠO 
1. Đồng đ ẳ ng 
- Benzen và hidrocacbon khác có CTPT C7H8(toluen), C8H10 lập thành dãy đồng đẳng. CTC của dãy đồng đẳng của benzen: C n H 2n-6 (n ≥ 6) 
2. Đồng phân và danh pháp: 
R 
│ 
TÊN GỌI: TÊN R(ANKYL)+ BENZEN 
3. Cấu tạo: 
Để thể hiện cấu tạo của benzen, ngày nay người ta dùng một trong hai công thức cấu tạo sau: 
II. LÝ TÍNH 
- Benzen nói riêng và hiđrocacbon thơm nói chung ở điều kiện thường đều là chất lỏng hoặc chất rắn, nhiệt độ sôi của các chất này tăng theo dần theo phân tử khối. 
- Các hiđrocacbon thơm tồn tại ở thể lỏng trong điều kiện thường sẽ có những mùi đặc trưng, nhẹ hơn nước và không tan trong nước , có thể làm dung môi hòa tan nhiều chất hữu cơ khác. 
III. HÓA TÍNH 
R 
Phản ứng trên vòng và trên R 
Vừa no vừa không no. 
Phản ứng thế : 
a. Thế H trên vòng. 
Phản ứng với HNO 3 
QUY TẮC THẾ: CÁC ANKYL BENZEN DỄ THAM GIA PHẢN ỨNG THẾ H CỦA VÒNG BENZEN HƠN BENZEN VÀ SỰ THẾ ƯU TIÊN Ở VỊ TRÍ ORTHO VÀ PARA XO VỚI NHÓM ANKYL 
b . Thế H trên mạch nhánh. 
2. PHẢN ỨNG CỘNG 
a. Phản ứng cộng H 2 
b. Phản ứng cộng Cl 2 
Đây là thuốc trừ sâu 6,6,6 
3. PHẢN ỨNG OXI HÓA 
a . Oxi hóa không hoàn toàn: 
b. Phản ứng oxi hóa hoàn toàn: 
t o 
B. MỘT VÀI HIDROCACBON THƠM KHÁC 
I. STIREN 
1. CẤU TẠO VÀ LÝ TÍNH 
STIREN (VINYLBENZEN ) 
- LÀ CHẤT LỎNG KHÔNG MÀU, 
- SÔI Ở 146 O C, KHÔNG TAN TRONG NƯỚC 
-TAN NHIỀU TRONG DUNG MÔI HỮU CƠ. 
2. HÓA TÍNH 
a. Phản ứng với Brom: 
 C 6 H 5 -CH=CH 2 + Br 2 dung dịch → C 6 H 5 -CHBr-CH 2 Br 
 màu nâu không màu 
b. Phản ứng với hidro (điều kiện phản ứng Ni, t 0 ) 
 C 6 H 5 -CH=CH 2 + H 2 → C 6 H 5 -CH­ 2 -CH 3 
 - Nếu tiếp tục xảy ra H 2 cộng vào vòng benzen(Ni , t 0 ) 
 C 6 H 5 -CH=CH 2 + 4H 2 → C 6 H 11 -CH 2 -CH 3 
d. Phản ứng trùng hợp 
POLISTIREN 
C. ỨNG DỤNG