Bài giảng Ngữ văn 11 - Tuần 13: Chí Phèo - Năm học 2022-2023 - Nguyễn Xuân Hảo - Trường THPT Lê Quí Đôn

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ 
 VÀ CÁC EM HỌC SINH THAM GIA 
HỘI GIẢNG 
Giáo viên thực hiện 
Th.S NCS NGUYỄN XUÂN HẢO 
Trường THPT Lê Quí Đôn – Hà Đông 
HÀ NỘI 
Thằng l ư u manh 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
1. Xuất xứ 
2. Nhan đề 
3. Tóm tắt tác phẩm 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
 2.Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
b.Quá trình lưu manh hóa 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
Hãy tóm tắt lại quá trình tha hóa của nhân vật 
Chí Phèo? 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Quá trình tha hóa của Chí Phèo 
Con quỷ dữ của làng Vũ đại 
Người 
nông dân 
hiền lành, 
l ương thiện 
Chí Phèo 
Thằng lưu manh 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
1. Xuất xứ 
2. Nhan đề 
3. Tóm tắt tác phẩm 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
 2.Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
b.Quá trình lưu manh hóa 
CHÍ PHÈO 
PHẦN HAI: TÁC PHẨM 
NAM CAO 
Tiết 54 : 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
c. Quá trình hồi sinh 
?Nguyên nhân nào dẫn đến sự hồi sinh của Chí Phèo? 
 * Nguyên nhân sự hồi sinh của Chí Phèo: 
Cuộc gặp gỡ và tình yêu của Thị Nở. 
Trận ốm. 
* Nguyên nhân : 
b.Quá trình lưu manh hóa 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
c. Quá trình hồi sinh 
* Nguyên nhân : 
* Những biến đổi : 
SỰ BIẾN ĐỔI CỦA CHÍ PHÈO 
Biến đổi 
Biểu hiện 
cụ thể 
?Cuộc gặp 
gỡ với Thị Nở đã làm cho Chí Phèo biến đổi thế nào? 
 LÀM VIỆC NHÓM 
b.Quá trình lưu manh hóa 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
c. Quá trình hồi sinh 
 * Những biến đổi sau khi gặp Thị Nở: 
TỈNH RƯỢU 
TỈNH NGỘ 
Cảm nhận cuộc sống xung quanh 
Nhớ về quá khứ - nhận ra hiện tại và nghĩ về tương lai 
NGẠC NHIÊN, XÚC ĐỘNG 
Lần đầu tiên được chăm sóc, yêu thương. 
* Nguyên nhân : 
* Những biến đổi : 
Hạnh phúc và hoàn lương 
ƯỚC MƠ, KHAO KHÁT 
- “Hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hoà với mọi người biết bao! Thị Nở sẽ mở đường cho hắn”. 
 - “Giá cứ thế này mãi thì thích nhỉ ?” 
 - “Hay là mình sang đây ở một nhà với tớ cho vui?” 
+ Không gian sống: căn lều 
+ Ánh nắng vàng rực rỡ. 
+ Tiếng chim ríu rít. 
+ Tiếng anh thuyền chài gõ mái chèo đuổi cá. 
+ Tiếng người trò chuyện 
+ Nhớ về quá khứ mà tiếc nuối: gia đình nho nhỏ, hạnh phúc với sức lao động của mình. 
+ H iện tại mà cay đắng: tới bên kia dốc cuộc đời 
+ Tương lai mà lo sợ: cô độc 
+ Mắt hình như ươn ướt. 
+ Vừa vui vừa buồn - ăn năn - xúc động – thấy lòng thành trẻ con – muốn làm nũng với Thị Nở. 
b.Quá trình lưu manh hóa 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
c. Quá trình hồi sinh 
 * Những biến đổi sau khi gặp Thị Nở: 
TỈNH RƯỢU 
TỈNH NGỘ 
Cảm nhận cuộc sống xung quanh 
Nhận ra cuộc đời mình: quá khứ - hiện tại và tương lai 
NGẠC NHIÊN, XÚC ĐỘNG 
Lần đầu tiên được chăm sóc, yêu thương. 
* Nguyên nhân : 
* Những biến đổi : 
ƯỚC MƠ, KHAO KHÁT 
Hạnh phúc và hoàn lương 
b.Quá trình lưu manh hóa 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
c. Quá trình hồi sinh 
 * Những biến đổi sau khi gặp Thị Nở: 
TỈNH RƯỢU 
TỈNH NGỘ 
NGẠC NHIÊN, XÚC ĐỘNG 
Ngòi bút miêu tả tâm lý tài tình, sắc sảo của Nam Cao. 
* Những biến đổi : 
* Nguyên nhân : 
ƯỚC MƠ, KHAO KHÁT 
Hãy nhận xét 
bút pháp của Nam Cao qua việc miêu tả sự chuyển biến của Chí Phèo sau khi gặp Thị Nở? 
b.Quá trình lưu manh hóa 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
c. Quá trình hồi sinh 
* Nguyên nhân : 
Bát cháo hành và mối tình với Thị Nở có ý nghĩa như thế nào với Chí Phèo? 
* Những biến đổi : 
b.Quá trình lưu manh hóa 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
c. Quá trình hồi sinh 
 * Ý nghĩa bát cháo hành và mối tình với Thị Nở: 
TỈNH RƯỢU 
TỈNH NGỘ 
NGẠC NHIÊN, XÚC ĐỘNG 
* Những biến đổi : 
* Nguyên nhân : 
ƯỚC MƠ, KHAO KHÁT 
- Giống nh ư một nhân tố mở ra giai đoạn mới trong cuộc đời Chí Phèo . 
- Thức tỉnh phần người và cởi bỏ cái vỏ “quỷ dữ” cho Chí 
- Thể hiện tình cảm nhân đạo của nhà văn. 
Ý nghĩa bát cháo và 
mối tình với Thị Nở 
b.Quá trình lưu manh hóa 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
c. Quá trình hồi sinh 
* Nguyên nhân : 
* Những biến đổi : 
b.Quá trình lưu manh hóa 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
c. Quá trình hồi sinh 
d. Bi kịch bị cự tuyệt 
quyền làm người 
* Nguyên nhân : 
Vì sao Chí Phèo bị từ chối? Chí đã có phản ứng nh ư thế nào? 
* Nguyên nhân : 
b.Quá trình lưu manh hóa 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
c. Quá trình hồi sinh 
d. Bi kịch bị cự tuyệt 
quyền làm người 
NGUYÊN NHÂN BI KỊCH 
SÂU XA 
Bản chất xã hội phong kiến tàn ác 
TRỰC TIẾP 
Thị Nở từ chối -> Định kiến của bà cô Thị Nở 
* Nguyên nhân : 
- “Đàn ông chết hết cả rồi hay sao, mà lại đâm đầu đi lấy một thằng không cha. Ai lại đi lấy thằng chỉ có một nghề là rạch mặt ăn vạ”. 
- “Đã nhịn được đến bằng này tuổi thì nhịn hẳn; ai lại đi lấy thằng Chí Phèo”. 
-> Chí Phèo bị mất cầu nối. 
b.Quá trình lưu manh hóa 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
b.Quá trình lưu manh hóa 
c. Quá trình hồi sinh 
d. Bi kịch bị cự tuyệt 
quyền làm người 
PHẢN ỨNG 
& 
HÀNH ĐỘNG 
Nhận ra bi kịch đời mình 
Định đến nhà Thị Nở và đến nhà Bá Kiến 
Uống rượu 
* Nguyên nhân : 
* Phản ứng và hành động : 
Ngạc nhiên 
→ ngẩn ra→ chạy theo níu giữ 
→ khóc. 
Quên đi thực tại 
→ càng uống càng tỉnh→ thoang thoảng mùi cháo hành 
- “trợn mắt”, “ chỉ vào mặt lão ” 
- Dõng dạc chất vấn: “Ai cho tao lương thiện? Làm thế nào để mất được những mảnh chai trên mặt này? Tao không thể là người lương thiện nữa. Biết không!” . 
* Phản ứng và hành động : 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
 2.Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
b.Quá trình lưu manh hóa 
c. Quá trình hồi sinh 
d. Bi kịch bị cự tuyệt 
quyền làm người 
* Nguyên nhân : 
* Phản ứng và hành động : 
Vì sao Chí Phèo lại đến nhà Bá Kiến mà không đến nhà thị Nở như ý định ban đầu? 
 Chí nhận rõ kẻ thù đích thực của cuộc đời mình. 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG : 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
b.Quá trình lưu manh hóa 
c. Quá trình hồi sinh 
d. Bi kịch bị cự tuyệt 
quyền làm người 
PHẢN ỨNG 
& 
HÀNH ĐỘNG 
Nhận ra bi kịch đời mình 
Đâm Bá Kiến và tự sát 
Định đến nhà Thị Nở và đến nhà Bá Kiến 
Uống rượu 
* Nguyên nhân : 
* Phản ứng và hành động : 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
 2.Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
b.Quá trình lưu manh hóa 
c. Quá trình hồi sinh 
d. Bi kịch bị cự tuyệt 
quyền làm người 
Ý nghĩa hành động của Chí Phèo 
Hành động lấy máu rửa thù của người nông dân thức tỉnh quyền sống 
Mâu thuẫn gay gắt ở nông thôn Việt Nam trước CMT8 
* Nguyên nhân : 
* Phản ứng và hành động : 
* Ý nghĩa hành động : 
Em có nhận 
định như thế nào về hành động của Chí Phèo? So sánh bi kịch của Chí Phèo với bi kịch của Chị Dậu (Tắt đèn – Ngô Tất Tố) 
Thể hiện chiều sâu chủ nghĩa nhân đạo mới mẻ của Nam Cao 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
 2.Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
b. Quá trình lưu manh hóa 
c. Quá trình hồi sinh 
d. Bi kịch bị cự tuyệt 
quyền làm người 
* Nguyên nhân : 
* Phản ứng và hành động : 
* Ý nghĩa hành động : 
* Hành động của Thị Nở 
và chi tiết cái lò gạch : 
 Tính quy luật: Hiện tượng Chí Phèo chưa kết thúc. 
Hành động 
của Thị Nở nhìn nhanh xuống bụng và hình dung ra cái lò gạch ở cuối truyện có ý nghĩa gì? 
TiÕt 54 
(Nam Cao) 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
II. ĐỌC – HIỂU : 
1. Hình tượng Bá Kiến 
2. Hình tượng Chí Phèo 
a. Sự xuất hiện 
b. Quá trình lưu manh hóa 
c. Quá trình hồi sinh 
d. Bi kịch bị cự tuyệt 
quyền làm người 
- Xây dựng 
 nhân vật 
điển hình 
- Nghệ thuật 
miêu tả tâm 
lí sắc sảo 
Kết cấu 
truyện 
mới mẻ 
Cốt truyện, 
 tình tiết 
hấp dẫn, 
 biến hóa, 
 giàu kịch 
 tính 
Ngôn ngữ 
Sống động, 
tự nhiên; 
Giọng điệu 
 biến hóa; 
Trần thuật 
linh hoạt . 
1 
2 
3 
4 
 1. Nội dung 
 2. Nghệ thuật 
II. TỔNG KẾT. 
- Giá trị hiện thực 
- Giá trị nhân đạo ) 
Anh (chị) đánh giá như thế nào về thành công của truyện ngắn Chí Phèo? 
Dòng nào sau đây khái quát đúng nhất về ý nghĩa đặc biệt của bát cháo hành mà Thị Nở mang đến cho Chí Phèo? 
Vật biểu trưng cho tình thương, tình người đẹp đẽ . 
Vật đầu tiên Chí Phèo được cho, không do cướp 
giật mà có . 
Vật biểu trưng cho tình yêu và niềm khao khát hạnh 
 phúc của Chí Phèo . 
1 
Củng cố: 
Cuộc gặp gỡ với thị Nở có ý nghĩa như thế nào đối với Chí Phèo? 
Cuộc gặp gỡ với thị Nở có ý nghĩa như thế nào 
đối với Chí Phèo? 
Giúp Chí Phèo trở về sống chung với dân làng 
Vũ Đại và cởi bỏ bộ mặt của quỷ. 
Đánh thức phần “người” bấy lâu nay bị che lấp 
 của Chí Phèo. 
2 
Củng cố: 
3 
Chí đâm chết bá Kiến rồi tự sát là vì say 
rượu, không làm chủ được bản thân. 
Chí Phèo buộc phải chết vì hắn đã cùng 
đường, bế tắc, không có lối thoát. 
Chí đâm chết bá Kiến rồi tự sát là vì mối 
thù hận trong lòng bùng cháy. 
Anh (chị) đồng tình với nhận định nào về cái chết của Chí Phèo sau đây? 
Củng cố : 
NAM CAO 
CỦNG CỐ: 
Chí Phèo 
Bài tập về nhà 
Tìm đọc trọn vẹn “Chí Phèo ” 
1 
Phân tích nhân vật Bá Kiến 
2 
 Phân tích diễn biến tâm lí và hành động của Chí Phèo sau khi gặp Thị Nở cho đến lúc tự sát 
3 
Chuẩn bị bài Thực hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu 
4 
Bài tập tại nhà 
Tìm đọc trọn vẹn “Chí Phèo ” 
1 
Phân tích nhân vật Bá Kiến 
2 
 Phân tích diễn biến tâm lí và hành động của Chí Phèo sau khi gặp Thị Nở cho đến lúc tự sát 
3 
Soạn bài Thực hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu 
4 
Cảm ơn các thầy cô và các em!