Bài giảng Vật lí 11 - Bài 9: Định luật ôm đối với toàn mạch

Kiểm tra bài cũ:Câu 2: Nêu công thức tính công của nguồn điện?Câu 1: Phaùt bieåu ñònh luaät Jun- len- xô? Nêu bieåu thöùc cuûa ñònh luaät? Câu 2 :Câu 1: Nhiệt lượng tỏa ra trên một vật dẫn tỉ lệ thuận với điện trở của vật, với bình phương cường độ dòng điện và thời gian dòng điện chạy qua vật .Q = RI2tTRẢ LỜI:- Ở THCS chuùng ta ñaõ học cường độ dòng điện trong ñoaïn maïch ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc: - Vaäy cường độ dòng điện trong toaøn maïch ñöôïc xaùc ñònh nhö theá naøo?A B 	 RIe+ - rIA B 	 RCHỦ ĐỀ: ĐỊNH LUẬT ÔM – GHÉP CÁC NGUỒN THÀNH BỘ ND1: BÀI 9 - ĐỊNH LUẬT ÔM ĐỐI VỚI TOÀN MẠCH* NỘI DUNG CHÍNH:Định luật ôm đối với toàn mạchHiện tượng đoản mạchHiệu suất của nguồn điệnOhm(1789 - 1854)Nhà vật lý người ĐứcI. Định luật ôm đối với toàn mạch- Toàn mạch là một mạch điện kín đơn giản gồm một nguồn điện và một mạch ngoài có một tải tiêu thụ điện (hình vẽ). + - R I,rAB I - Trong đó: là suất điện động của nguồn, R gọi là điện trở tương đương mạch ngoài, r gọi là điện trở trong.- Giả sử có dòng điện cường độ I chạy qua mạch trong thời gian t.Hãy viết biểu thức công của nguồn điện thực hiện? Hãy viết biểu thức nhiệt lượng tỏa ra trên toàn mạch? Q = RI2t + rI2tMối liên hệ giữa An và Q? Theo ĐLBTNL:An = Q hay It = RI2t + rI2t Suy ra: = IR+ Ir (1) + - R I,rAB I*Vậy: Suất điện động của nguồn điện có giá trị bằng tổng các độ giảm điện thế ở mạch ngoài và mạch trong.Phát biểu định luật Ôm toàn mạch: Cường độ dòng điện trong mạch kín tỉ lệ thuận với suất điện động của nguồn điện và tỉ lệ nghịch với điện trở toàn mạch đó. Q = RI2t + rI2t An = Q hay It = RI2t + rI2tSuy ra: = IR+ Ir (1) + - R I,rAB ITừ (1) suy ra: I = Chú ý: - Nếu gọi U = I.R là hiệu điện thế mạch ngoài thì ta có: U = 	- IrHiệu điện thế mạch ngoài cũng là hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn(UAB) Q = RI2t + rI2t An = Q hay It = RI2t + rI2tSuy ra: = IR+ Ir (1) + - R I,rAB I Trả lời C1 trang 65(sgk) : Tìm hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn(Hiệu điện thế mạch ngoài)? - Nếu r 0 hoặc I = 0( mạch ngoài để hở) thì : UAB = »Giải	Haõy giaûi thích vì sao maïng ñieän gia ñình, ngöôøi ta laïi maéc theâm caàu chì vaøo caùc taùp loâ ñieän? Cháy nhà do chập điệnHậu quả cháy nhà do chập điệnNêu hiện tượng đoản mạch xảy ra ở mạng điện gia đình?Biện pháp nào được sử dụng để tránh không xảy ra hiện tượng này?????2. Hiện tượng đoản mạch: a) Biểu hiện: Là hiện tượng cường độ dòng điện qua mạch đạt giá trị lớn nhất (cực đại) khi điện trở mạch ngoài không đáng kể R ~ 0 (dễ gây ra hiện tượng cháy nổ , hỏa hoạn...)Khi R 0 th× I rÊt lín vµ chØ phô thuéc vµo , rL­u ý:+ Khi pin bÞ ®o¶n m¹ch (r kho¶ng vµi «m) dßng ®iÖn qua pin kh«ng lín l¾m nh­ng sÏ rÊt nhanh hÕt ®iÖn.+ Khi acquy ch× bÞ ®o¶n m¹ch (r rÊt nhá) th× c­ường ®é dßng ®iÖn qua acquy rÊt lín, lµm háng acquy.+ Khi m¹ch ®iÖn trong gia ®×nh bÞ ®o¶n m¹ch th× cã thÓ g©y ho¶ ho¹n, ch¸y næ... rÊt nguy hiÓm.* §Ó tr¸nh hiÖn t­ượng ®o¶n m¹ch x¶y ra ®èi víi m¹ng ®iÖn gia ®×nh, ng­ười ta th­ường dïng cÇu ch× hoÆc at«mat m¾c nèi tiÕp tr­ước c¸c t¶i tiªu thô. Em h·y nªu biÖn ph¸p lµm gi¶m nguy hiÓm khi x¶y ra ®o¶n m¹ch trong c¸c m¹ch ®iÖn?b) Biện pháp khắc phục: Lắp các thiết bị bảo vệ nối tiếp với mạch chính “dây nóng”. Như ap tô mat, cầu chì, role, Ap tomat 3 pha4. Hiệu suất của nguồn điện:- Công toàn phần của nguồn điện:- Phần công có ích là công dòng điện sản ra ở mạch ngoài: + - R I,rAB I - Hiệu suất:Vaän duïng AÙp duïng ñònh luaät OÂm cho toaøn maïch ta coù:Xeùt maïch ñieän kín goàm nguoàn ñieän coù suaát ñieän ñoäng = 2V, ñieän trôû trong baèng r = 0,1 maéc vôùi ñieän trôû ngoaøi R = 100 . Tìm hieäu ñieän theá giöõa hai cöïc cuûa nguoàn đđiện.Hieäu ñieän theá giöõa hai cöïc cuûa nguoàn ñieänGiaûiBaøi taäp 1:Nguoàn ñieän coù suaát ñieän ñoäng E = 2V, ñieän trôû trong cuûa nguoàn r = 0.1 ñieän trôû R1 = 5,5; R2 = 4,4 . Tính cöôøng ñoä doøng ñieän qua maïchVaän duïng Cho maïch ñieän nhö hình veõ:Cöôøng ñoä doøng ñieän qua maïchGiaûi:Baøi taäp 2:IR1R2E. rCỦNG CỐCâu 1: Cho một nguồn điện là 1 Pin 1,5V có điện trở trong 0,5 nối với mạch ngoài có điện trở 2,5. Cường độ dòng điện trong toàn mạch là : A. 3A B. 3/5A C. 0,5A	 D. 2A Câu 2: Cho một nguồn điện là 1 Pin 9V có điện trở trong 0,5 nối với mạch ngoài gồm hai điện trở 8 mắc song song. Cường độ dòng điện trong toàn mạch là : A. 2A	 B. 4,5A C. 1A	 D.18/33A Caâu 3: Xeùt maïch kín goàm nguoàn ñieän coù suaát ñieän ñoäng E=8V, ñieän trôû trong r=1,2Ω maéc vôùi ñieän trôû ngoaøi R=14,8Ω. Hieäu ñieän theá giöõa hai cöïc döông vaø aâm cuûa nguoàn nhaän giaù trò naøo sau ñaây?A. 0,6VB. 8,6VC. 6,4VD. 7,4VCỦNG CỐ* Về nhà làm các bài tập: 5, 6, 7 trang 54 SGK. Từ đó rút ra phương pháp giải bài toán về định luật Ôm cho toàn mạch.HƯỚNG DÃN HỌC Ở NHÀ