Bài giảng Ngữ văn 11 - Bài: Người trong bao

  Ngöôøi trong bao A.P. SêEÂ-KHOÁPHOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNGXEM 1 SỐ HÌNH ẢNHVÀ ĐẶT TÊN CHO HÌNH ẢNHBệnh tự kỉHOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNGNghiện các trang mạng xã hội Facebook, zalo, twitter, instagram ..Tiết 98	Đọc văn 	 	 -- A.P. Sê-khốp --Người trong bao+ Xuất thân: gia đình buôn bán nhỏ ở thị trấn Ta–gan–rốc, bên bờ biển A- dốp.+ 1884: tốt nghiệp Đại học tổng hợp Mát- xcơ-va..Vừa làm bác sĩ nông thôn, vừa viết báo, viết văn + 1887 : Nhận giải thưởng Pu- skin của Viện Hàn lâm văn học Nga.b.Sự nghiệp sáng tác: + Tác phẩm: Hơn 500 truyện ngắn, truyện vừa và kịch ( anh gầy và anh béo, con kì nhông )+ Đặc điểm truyện ngắn Sê-khốp: cốt truyện giản dị song ý nghĩa xã hội to lớn, ý nghĩa nhân bản sâu xaI. Tìm hiểu chung1. Tác giả A.P. Sê-khốp (1860-1904) a. Cuộc đời: Là nhà văn Nga kiệt xuất, đại diện cuối cùng của chủ nghĩa hiện thực Nga cuối thế kỉ XIX... Dựa vào phần tiểu dẫn em hãy nêu những nét cơ bản về cuộc đời và sự nghiệp nhà văn Sê-khốp?2. Tác phẩm a. Hoàn cảnh sáng tác+ Sáng tác 1898, trong thời gian nhà văn dưỡng bệnh tại thành phố I-an-ta, trên bán đảo Crưm, biển Đen+Xã hội Nga đang ngạt thở trong bầu không khí chuyên chế nặng nề cuối thế kỉ XIX.b. Đọc - hiểu khái quát -Đọc - Tóm tắt văn bản Truyện ngắn Người trong bao ra đời trong hoàn cảnh nào?Nhân vật Bê-li-cốp là một kẻ trong bao. Tất cả đều để trong bao, Thậm chí ngay cả vào những ngày nắng đẹp trời hắn vẫn cầm ô, đi giày cao su và mặc chiếc áo bành tô ấm cốt bông. Ô hắn để trong bao, cái đồng hồ quả quý hắn cũng để trong bao bằng da hươu và khi rút chiếc dao nhỏ để gọt bút chì thì chiếc dao ấy cũng đặt trong bao. Cả bộ mặt hắn nữa dường như cũng ở trong bao khi lúc nào hắn cũng giấu mặt sau chiếc áo bành tô bẻ cứng. Cho đến khi hắn bị một kẻ trêu trọc về một cái tranh biếm họa “một kẻ si tình”. Ngay hôm sau khi nhìn thấy hai chị em Va-ren-ca và Cô-va-len-cô đi xe đạp mặc váy. Không thể chấp nhận được hình ảnh ấy và hắn đến nhà Cô-va-len-cô đề nghị xem lại bản thân hai chị. Khi bị dúi ngã thì có người đã nhìn thấy vì quá xấu hổ nên hắn đã chạy một mạch về nhà và rúc trong chăn. Một tháng sau thì hắn chết một cách đầy bất ngờ khiến cho ai trong phố cũng vui mừng nhưng khoảng một tuần sau thì cả khu phố lại quay về với không khí nặng nề như trước. 2. Tác phẩm a. Hoàn cảnh sáng tácb. Đọc - hiểu khái quát - Đọc - Tóm tắt văn bản c. Bố cục:Tìm hiểu theo nhân vật chính + Bê-li-cốp khi còn sống.+ Bê-li-cốp sau khi qua đờiII. Đọc – hiểu văn bản 1. đọc hiểu chi tiết a. Hình tượng nhân vật Bê-li-cốp khi còn sống.*Chân dung nhân vậtChân dungGương mặt : giấu mặt sau chiếc áo bành tô bẻ cổ đứng lên.Vật dụng: đều để trong bao ( ô, đồng hồ, dao gọt bút chì..)Thói quen: Lỗ tai nhét bông, khi ngồi xe ngựa thì kéo mui xe lênKhi ở nhà: Vẫn mặc áo khoác ngoài, đội mũ, lúc nào cũng đóng cửa, cài then, khi nằm ngủ kéo chăn trùm kín mít, đóng cửa sổ.→Một bức chân dung kì quái, khác thường.Trang phục: Đi giày cao su, cầm ô, mặc áo bành tô ấm cốt bông, đeo kính râm. Chân dung của nhân vật Bê-li-cốp được tác giả miêu tả qua những chi tiết nào?Khát vọng mãnh liệt: Thu mình vào một cái vỏ,tạo ra cho mình một thứ bao để ngăn cách...Tôn sùng quá khứ, trốn tránh thực tại: dạy tiếng Hi Lạp, một thứ tiếng không có tình thời sự → tìm cách sống an toàn.Ưa thích những thứ rõ ràng: chỉ thị, thông tư, những bài báo cấm đoán Cô độc, nhút nhát sợ hãi mọi điều,“ sợ bị chế giễu”,”sợ kẻ trộm chui vào nhà”, đắn đo trước dự định lấy vợ Tính cách→ Cô độc, nhút nhát, máy móc, giáo điều, rập khuôn như cái máy vô hồn, sợ hãi mọi điều, lúc nào cũng “sợ nhỡ lại xảy ra chuyện gì”* Tính cáchEm hãy chỉ ra những chi tiết miêu tả tính cách của Bê-li-cốp?*Quan hệ với mọi người: Duy trì mối quan hệ bằng cách: đến nhà đồng nghiệp, kéo ghế ngồi im như phỗng, mắt nhìn quanh độ 1 giờ đi về. Luôn tự hào trước mọi người về cách sống gương mẫu, trong sạch của mình ( cuộc đối thoại giữa Bê-li-cốp với cô-va-len-ca) ảnh hưởng của lối sống Be-li-cop: Tất cả mọi người đều sợ hắn ( hiệu trưởng, giáo viên, các bà cô ) - Dân chúng trong thành phố đâm ra sợ tất cả sợ ( nói to, sợ gửi thư, làm quen, đọc sách, học chữ ) Bức chân dung về một con người kì quái, khủng khiếp, máy móc- giáo điều – tự hào về cách sống của mình.Bê-li-cốp duy trì quan hệ với mọi người như thế nào? Lối sống của y ảnh hưởng đến mọi người xung quanh như thế nào? Nhân vật điển hình cho kiểu người trong bao, sống gò bó, giáo điều, sợ tất cả mọi thứ – lối sống Bê-li-cop là con đẻ của xã hội chuyên chế Nga Hoàng.Qua tìm hiểu về hình tượng nhân vật Bê-li-cốp em có cảm nhận như thế nào về nhân vật này?Bài tập 1: Em hãy tóm tắt văn bản “ Người trong bao” với độ dài khoảng 10 đến 15 dòng.tập 2:	Viết một đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của em về hình tượng nhân vật Bê-li-cốp.BÀI TẬPTiết 98	 Đọc văn 	Người trong baoII. đọc- hiểu văn bản1. đọc hiểu chi tiếta. Hình tượng nhân vật Bê-li-cốp khi còn sống.b. Bê – li – cốp khi đã qua đời.* chân dung:Sau khi hắn chết: nằm trong quan tài vẻ mặt hắn trông hiền lành, dễ chịu, có vẻ tươi tỉnh hơn giống như đang vui mừng ( vui mừng vì cuối cùng cũng được chui vào cái bao mà không bao giờ phải thoát ra nữa) Cái chết là vỏ bao tốt nhất mà Bê-li-cốp mong muốn.Bê-li-cốp sau khi chết được tác giả miêu tả như thế nào? Nguyên nhân trực tiếp: do va chạm với Cô-va-len-cô, bị Va-ren-ca nhìn thấy hắn bị té nên cười phá lên → Tiếng cười đó đã “chấm dứt chuyện cưới xin, chấm dứt cả cuộc đời Bê-li-côp”.- Nguyên nhân sâu xa: Cái chết của Bê-li-cốp là tất yếu, với cách sống gò bó, thói quen và tích cách quái dị của hắn thì trước sau cũng tự diệt hoặc bị tiêu diệt.*Nguyên nhân dẫn đến cái chết:Nguyên nhân nào dẫn tới cái chết của Bê-li-cốp và ý nghĩa của cái chết đó?- Từ nghĩa địa trở về mọi người cảm thấy nhẹ nhàng, thoải mái. Chưa đầy 1 tuần cuộc sống lại diễn ra như cũ (nặng nề,mệt mỏi, vô vị, tù túng) Lối sống Bê-li-cốp tác động nặng nề dai dẳng, càng làm cho bầu không khí chuyên chế nước Nga cuối thế kỉ XIX thêm nặng nề, ngột ngạt, gò bó.* Thái độ của mọi người sau cái chết của Bê-li-cốp Hiện tượng, và lối sống Bê-li-cốp mang tính phổ quát, điển hình. Nó sống lâu dài như một hiện tượng xã hội, một quy luật trong lịch sử phát triển của loài người, không chỉ ở nước NgaThái độ của mọi người đối với Bê-li-cốp sau khi chết? Từ cái chết của Bê-li-côp và hiện tượng Bê-li-côp, nhà văn muốn cảnh báo điều gì?2. Ý nghĩa hình tượng “cái bao”- Nghĩa đen: vật dụng để bao, gói đồ vật , hàng hóa... - Nghĩa bóng: cuộc đời và số phận của Bê-li-cốp - Nghĩa biểu tượng: kiểu người, lối sống trong bao đã và đang tồn tại ở nước Nga. Nước Nga thời ấy phải chăng cũng là một cái bao khổng lồ vây hãm, ngăn chặn tự do...3. Chủ đề tư tưởng của truyện.+ Lên án, phê phán mạnh mẽ kiểu người trong bao, lối sống trong bao và tác hại của nó đối với xã hội.+ Cảnh báo, kêu gọi mọi người thay đổi cuộc sống, cách sống, không thể mãi sống hèn nhát, vô vị tự mãn như thế mãi.4. Đặc sắc nghệ thuật:Ngôi kể: Ngôi kể thứ nhất và thứ 3 tạo sự khách quan, chân thực cho câu truyện. Kết cấu: truyện lồng trong truyện.- Giọng kể : mỉa mai, châm biếm mà bình thản.- Xây dựng nhân vật điển hình trong hòn cảnh điển hình.- Đối lập giữa các kiểu người ( bê-li-cốp >< chị em va-len-ca)- Kết thúc truyện có lời bình luận làm nổi rõ chủ đề cuả truyện.Truyện ngắn Người trong bao có những đặc sắc nghệ thuật nào? (ngôi kể, giọng kể, xây dựng nhân vật, biểu tượng )III. Tổng kết:- Thể hiện cuộc đấu tranh giữa con người với “cái bao” chuyên chế và khát vọng được sống là mình, loại bỏ lối sống “trong bao”, thức tỉnh “ con người “ không thể sống mãi thế được” - Xây dựng nhân vật điển hình, mang tính biểu tượng cho một giai tầng xã hội.- Nghệ thuật miêu tả nhân vật độc đáo..- Giọng điệu kể chuyện một cách châm rãi, u buồn, giễu cợt một cách sâu cay.1. Giá trị nội dung2.Giá trị nghệ thuật4. luyện tập.Bài tập 1: 	Dựa vào nội dung em hãy thử đặt một cái tên khác cho truyên ngắn ” Người trong bao” mà e cho là hợp lí. Bài tập 2:Em hãy nhập vai Be-li-cop kể lại truyện ngắn người trongbao bằng ngôi kể thứ nhất. Bài tập 3:Theo trí tượng tượng của mình, em hãy viết một đoạn kết khác cho câu truyện mà em thấy hợp lý.Câu chuyện của Bu – rơ – kin và bác sĩ I- van I –va-nứtChân dung ( mặt tái nhợt, đi giày cao su, áo bành tô cao cổ )Nhà trườngTrong baoThoái quen sinh hoạt(đồ để trong bao, ngủ chùm chăn,..)Quan hệ với mọi ngườiCâu chuyện về Be-li-cop(thầy giáo dạy tiếng Hi Lạp) Lời nhận xét của bác sĩ I-van I-va-nứtvề cách sống gò bó Khu phốLối sống, tính cách( cô độc, tôn sùng quá khứ, thích sự rõ dàng, ) Sơ đồ tóm tắt