Bài giảng Ngữ văn 11 - Bài: Phong cách ngôn ngữ báo chí
1. Báo chí có nhiều cách phân loại khác nhau:
+ Phân theo phương tiện: báo viết, báo nói, báo hình.
+ Theo định kì xuất bản: nhật báo, tuần báo, nguyệt báo, niên báo
+ Theo tôn chỉ mục đích và lĩnh vực xã hội
+ Theo nghề nghiệp, giới tính, lứa tuổi: báo Tuổi trẻ, Thanh Niên, Phụ nữ
2. Ngôn ngữ báo chí mang tính thông tin, tin tức chủ yếu dùng trong: tin tức, phóng sự, tiểu phẩm và bình luận
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn 11 - Bài: Phong cách ngôn ngữ báo chí", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Phong caùch ngoân ngö1. Báo chí có nhiều cách phân loại khác nhau: + Phân theo phương tiện: báo viết, báo nói, báo hình.. + Theo định kì xuất bản: nhật báo, tuần báo, nguyệt báo, niên báo + Theo tôn chỉ mục đích và lĩnh vực xã hội + Theo nghề nghiệp, giới tính, lứa tuổi: báo Tuổi trẻ, Thanh Niên, Phụ nữ 2. Ngôn ngữ báo chí mang tính thông tin, tin tức chủ yếu dùng trong: tin tức, phóng sự, tiểu phẩm và bình luậnI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ 1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chí a. Bản tinMột phó bí thư Đoàn xã bị vùi lấp khi đi hỗ trợ người dân sơ tánTheo thông tin từ T.Ư Đoàn, chiều 3.11, Thừa uỷ quyền của Ban Bí thư T.Ư Đoàn, đoàn công tác của Tỉnh đoàn Quảng Nam do chị Phạm Thị Thanh, Uỷ viên Ban Chấp hành T.Ư Đoàn, Bí thư Tỉnh đoàn đã tới thăm viếng, thắp hương tại phần mộ của anh Hồ Văn Độ, Phó bí thư Đoàn xã Phước Lộc, H.Phước Sơn.Anh Độ là nạn nhân đã bị sạt lở vùi lấp khi đi hỗ trợ người dân sơ tán, vừa tìm được thi thể chiều qua 2.11.Trước đó, khoảng 14 giờ chiều ngày 28.10, anh Độ đi cùng đoàn công tác gồm 5 người làm nhiệm vụ kiểm tra, giúp đỡ bà con nhân dân thôn 1, xã Phước Lộc sơ tán tránh lũ quét và sạt lở đất.Trên đường di chuyển, anh Độ đã bị một ngọn núi sạt lở vùi lấp và cuốn trôi. Thi thể anh Độ được tìm thấy tại lòng hồ thủy điện, cách nơi gặp nạn khoảng 7 km.“Hôm qua thi thể bạn ấy đã được mai táng ở nghĩa trang thị trấn, nhưng chưa lập được ban thờ; chưa tổ chức được tang lễ, do gia đình ở trong vùng lũ. Chỉ có một người thân ra được thôi”, một cán bộ Tỉnh đoàn Quảng Nam chia sẻ.Khi biết tin này, T.Ư Đoàn đã cử chị Phạm Thị Thanh cùng đoàn công tác chuyển lời thăm hỏi và chia buồn sâu sắc tới gia đình.Sự kiện: Một phó bí thư Đoàn xã bị vùi lấp khi đi hỗ trợ người dân sơ tánThời gian: khoảng 14 giờ chiều ngày 28.10 bị vùi lấp, đến ngày 02/11 tìm thấy thi thể-Địa điểm: dân thôn 1, xã Phước Lộc , Huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam=> Bản tin nhằm cung cấp thông tin mới nhất, chính xác, kịp thời đến người đọc.Giữa những chuyện buồn gây ngao ngán trong xã hội về môi trường giáo dục, ở nhiều góc núi, bản làng vẫn còn đó hình ảnh những người thầy vượt khó khăn để gieo chữ cho học trò.Cõng lương thực đến trườngKhông chỉ nhiệt tình gieo con chữ, có những người thầy phải làm thêm nhiệm vụ mới là gùi những bao hàng lương thực - thực phẩm trĩu nặng mang đến trường để các học sinh nội trú có cái ăn. Đó cũng là câu chuyện được truyền tải trong phóng sự Đường của thầy do Đài Phát thanh và truyền hình Yên Bái thực hiện.Cơn bão số 3 năm 2018 ập đến Yên Bái đúng thời điểm gần vào năm học mới. Sự tàn phá của cơn bão hết sức khủng khiếp, tuyến đường vào xã An Lương, huyện Văn Chấn sình lầy, nhiều đoạn bị đứt gãy vô cùng nguy hiểm. Và trên đoạn đường dài 17km vừa chạy xe vừa đi bộ, người thầy với quần áo lấm lem bùn đất cõng những gùi hàng 30kg (gồm mì gói, muối, bột ngọt...) cứ lầm lũi mang thực phẩm đến với các em.12 thầy giáo thay nhau gùi mỗi ngày hai chuyến hàng. Liên tục trong 10 ngày, các thầy vận chuyển 2,7 tấn lương thực đến trường. Thầy Nguyễn Quang Diên - hiệu trưởng Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học An Lương, huyện Văn Chấn - chia sẻ một cách giản dị: "Đó là cái nghiệp và cái duyên, chúng tôi đã chọn nghề giáo thì cống hiến cho nghề mình đã chọn".Cũng sau trận bão ở Yên Bái, trên đường đến các gia đình thăm hỏi động viên các em đi học, cô Đinh Thị Chung (Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học An Lương, huyện Văn Chấn) đã bị té dẫn đến sẩy thai. Dù buồn, dù đối diện khó khăn nhưng các thầy cô vẫn bám trường bằng trách nhiệm và tình yêu thế hệ trẻ...2. PHÓNG SỰ ĐƯỜNG CỦA THẦY Sự kiện: Những người thầy ở vùng cao đã trở thành những người thồ hàng trong đợt lũ lịch sử năm 2018, đưa lương thực cho học trò của mình.Địa điểm: xã An Lương, huyện Văn Chấn - tỉnh Yên Bái- Cách cung cấp thông tin: cụ thể, chi tiết về những việc các thầy, cô đã làm, những khó khăn đã trãi qua, những mất mát lớn => Phóng sự thực chất là bản tin có: + Mở rộng phần tường thuật chi tiết sự kiện+ Miêu tả bằng hình ảnh,ngôn ngữ biểu cảm=> Cung cấp cái nhìn đầy đủ, sinh động, hấp dẫn cho người đọcBản tin- Thông tin sự việc ngắn gọn, cụ thể;- Thông tin kịp thời.Phóng sự- Thông tin sự việc chi tiết và miêu tả sinh động, hấp dẫn;- Gợi cảm xúc, gây hứng thú.-Tiểu phẩm nội dung: văn hóa ứng xử của người Việt ngày nay khi tham gia giao thông.Thái độ của người viết: phê phán thái độ, hành vi ứng xử thiếu văn hóa của những người tham gia giao thông.Ngôn ngữ: hài hước, mỉa mai, châm biếm nhẹ nhàng.- Bài báo ngắn- Giọng văn thân mật, dân dã.- Hài hước, dí dỏm có sắc thái mỉa mai, châm biếm.- Hàm chứa một chính kiến về thời cuộc. a. Có nhiều thể loại: - Tin tức - Phóng sự - Tiểu phẩm - Bình luậnI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ 1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chí 2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngôn ngữ báo chíPHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍThể loạiSử dụng ngôn ngữBản tinTừ ngữ phổ thông, giản dị, nghĩa tường minh, câu đơn giản...Phóng sựNgôn ngữ chuẩn xác, có cá tính, gợi hình ảnh, cảm xúc...Tiểu phẩmTừ ngữ thân mật, dân dã, đa nghĩa, hài hước, mỉa mai...Phỏng vấnNgôn ngữ linh hoạt, chính xác, hấp dẫn...Quảng cáoNgôn ngữ ngoa dụ,hấp dẫn, có hình ảnh...Bình luậnThuật ngữ chuyên môn chính xác, cấu trúc chặt chẽ...I. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ 1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chí 2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngôn ngữ báo chí a. Có nhiều thể loại: b. Về sử dụng ngôn ngữ: c. Chức năng chung của ngôn ngữ báo chí- - Cung cấp tin tức thời sự - Phản ánh dư luận và ý kiến của quần chúng.- Thể hiện quan điểm, chính kiến của tờ báo.= Thúc đẩy sự phát triển của xã hộiBẢN TINI/ Mục đích yêu cầu cơ bản của bản tinTìm hiểu ngữ liệu- Câu 1: Bản tin thông báo kết quả kì thi Ôlimpích ngày 16/7- Câu 2:Mang tin vui đến cho cả nước đặc bệt là ngành giáo dụcKhích lệ tinh thần dạy và học của thầy và trò.đối với học sinh là niềm tự hào riêng.Bản tin có tính thời sự vì sự việc mới xảy ra (16/7), sau 3 ngày (19/7 )đã được đưa tin.- Câu 3: Không cần bổ sung thêm thông tin nào.- Câu 4: Đưa tin cụ thể chính xác thời gian, địa điểm, kết quả cuộc thi, có tác dụng đảm bảo tính chính xác, làm cho người đọc tin vào những tin tức được thông báo.2. Khái niệmBản tin là một thể loại của văn bản báo chí nhằm thông tin một cách chân thực, kịp thời những sự kiện thời sự có ý nghĩ trong cuộc sống.* Phân loại.- Tin vắn: Không có nhan đề, dung lượng ngắn- Tin thường: Thông báo ngắn gọn nhưng đầy đủ một sự kiện→ chiếm tỉ lệ cao nhất.- Tin tường thuật: Phản ánh từ đầu đến cuối sự kiện một cách chi tiết, cụ thể.- Tin tổng hợp: Thông tin tổng hợp nhiều sự kiện xung quanh một hiện tượng nào đó3. Mục đích, yêu cầu- Mục đích :+ Nhằm thông tin một cách chân thực, kịp thời những sự kiện thời sự có ý nghĩa trong đời sống.- Yêu cầu:+ Đảm bảo tính thời sự.+ Tin phải có ý nghĩa xã hội.+ Nội dung tin phải chân thực, chính xác.II. Cách viết bản tin1. Khai thác và lựa chọn tinTrước khi viết cần khai thác, lựa chọn sự kiện có ý nghĩa cụ thể, chính xác.2. Viết bản tina/ Đặt tiêu đề .- Đảm bảo tính khái quát nội dung của bản tin.Có thể chọn cách diễn đạt đặc biệt gây hứng thú, sự tò mò cho người đọc.( Dạng câu hỏi, cách chơi chữ, có thể là một câu, một từ...)b/ Cách mở đầu bản tin.- Thông báo khái quát về sự kiện và kết quả.c/ Cách triển khai chi tiết bản tin.- Cụ thể, chi tiết các sự kiện, giải thích nguyên nhân, kết quả tường thuật chi tiết các sự kiệnIV. Luyện tậpBài tập 1 :-Các phương án: A,B,D, và E có thể viết bản tin.Bài tập 2 :-Giống nhau : Cung cấp tin tức-Khác nhau :+ Bản tin: ngắn gọn, cung cấp tin tức là chính xác, mới nhất.+ Quảng cáo: thông tin (không đáng tin cậy) + giới thiệu, mời chào khách hàng mua và sử dụng dịch vụ hay hàng hóa, sản phẩm.+ Phóng sự điều tra: dài hơn bản tin,miêu tả cụ thể, chi tiết các sự việc, phân tích và bình luận sự kiện → thông tin chưa chắc chắn. TIẾT 50: LUYỆN TẬP VIẾT BẢN TIN1.Bài tập 1.a/ Cấu trúc:- Câu đầu là mở đầu bản tin: “ theo báo cáo bình đẵng giới”- Các câu tiếp theo là diễn biến của các sự kiện: “ nhìn chung 60”- Câu cuối cùng là nhận xét đánh giá: “ tuy nhiên thành thị”b/ Dung lượng: Trung bìnhc/ Loại:bản tin bình thườngBài tập 2.a/ Nội dung: Thông báo về việc Việt Nam lọt vào danh sách ứng cử viên "Môi trường và phát triển 2007". Căn cứ vào nhan đề của bản tin.b/ Muốn nắm bắt nhanh nội dung thông tin đó có thể chuyển thành tin vắn.3. Bài tập 3.1-2-5-6-4-3.4. Luyện tập viết bản tinTư liệu bao gồm:+ Thời gian, địa điểm diễn ra sự kiện.+ Diến biến nội dung sự kiện+ Kết quả sự kiện.Đặt tên cho bản tin, viết phần mỏ đầu, phần triển khai của bản tin theo hướng dẫn trong bài.Viết một bản tin về hoa tươi tăng giá trong ngày 20-11 Hôm nay 19/11, bắt đầu bước vào ngày cao điểm các hoạt động chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11). Theo truyền thống, thị trường quà tặng, hoa tươi trở nên nhộn nhịp. Bên cạnh nhiều chương trình khuyến mãi được triển khai rầm rộ, hoa tươi vốn được coi là món quà không thể thiếu dành tặng thầy cô, cũng tăng giá chóng mặt theo phong trào.ResourcesVECTORS:Wooden background with checklist and penOpen notebook with accessoriesNotebook page vectorCollection of leaves and colored notesTablet background with hand-drawn learning itemsSchedule with nice notesets of paper with sticky tapeAssortment of arrows highlighterPack of small sticky notes in realistic styleJANUARYFEBRUARYMARCHAPRILPHASE 1Task 1Task 2JANUARYFEBRUARYMARCHAPRILMAYJUNEPHASE 1PHASE 2Task 1Task 2Task 1Task 2 ...and our sets of editable iconsYou can resize these icons without losing quality.You can change the stroke and fill color; just select the icon and click on the paint bucket/pen.In Google Slides, you can also use Flaticon’s extension, allowing you to customize and add even more icons.Educational IconsMedical IconsBusiness IconsTeamwork IconsHelp & Support IconsAvatar IconsCreative Process IconsPerforming Arts IconsNature IconsSEO & Marketing Icons
Tài liệu đính kèm:
- bai_giang_ngu_van_11_bai_phong_cach_ngon_ngu_bao_chi.pptx