Bài giảng Ngữ văn 11 - Tuần 27: Người trong bao - Năm học 2022-2023 - Nhóm 2 - Trường THPT Nguyễn Thái Học

A.P. SÊ – KHỐP 
NGƯỜI TRONG BAO 
I. Tìm hiểu chung: 
1. Tác giả : 
 An- tôn Páp- lô- vích Sê khốp (1860-1904), là nhà văn Nga kiệt xuất 
 Hoạt động chủ yếu: Làm bác sĩ, viết báo, viết văn và các công việc xã hội khác 
 Đặc điểm sáng tác: Cốt truyện giản dị, đề cập đến những vấn đề có ý nghĩa xã hội to lớn 
 1887: Giải thưởng Puskin; 
 1900: Được bầu là viện sĩ viện Hàn lâm khoa học Nga 
=> Được xem là đại biểu cuối cùng của VH hiện thực Nga nửa cuối thế kỉ XIX; Nhà cách tân thiên tài về truyện ngắn, kịch nói; Ông Thánh của truyện ngắn Nga 
- TP chính: (SGK) 
Đọc văn: NGƯỜI TRONG BAO (Sê-khốp) 
TƯỢNG ĐÀI A.P. SÊ-KHỐP 
BẢN THẢO CỦA SÊ-KHỐP 
MỘ SÊ-KHỐP 
2. Văn bản : 
a, Hoàn cảnh sáng tác: 
- Viết năm 1898, xã hội Nga đang ngạt thở trong bầu không khí chuyên chế nặng nề cuối thế kỉ XIX 
b, Tóm tắt : 
Trong đêm đi săn về muộn I-van I-va-ních và thầy giáo Bu-rơ-kin đã có cuộc nói chuyện ở gian nhà kho 
 Câu chuyện xoay quanh cuộc đời và tính cách của Bê-li-cốp- một giáo viên dạy tiếng Hi Lạp có lối sống kì quặc thu mình bạc nhược . Điều đó đã ảnh hưởng lớn tới cuộc sống của mọi người 
 - Truyện kết thúc bằng nhận xét của bác sỹ I-van sau khi nghe câu chuyện về Bê-li-cốp: 
 Không thể sống mãi như thế được 
c, Hình tượng nghệ thuật: 
 Người trong bao 
 Cái bao 
II. Đọc hiểu chi tiết: 
Hình tượng người trong bao: 
* Người trong bao: Người trong vỏ bọc, không bị tác động bởi thế giới bên ngoài 
* Bê li cốp: 
- Chân dung và lối sống sinh hoạt 
 	- Tính cách 
1. Hình tượng người trong bao 
 a, Chân dung và lối sống sinh hoạt : 
 Mặt choắt , nhợt nhạt, rầu rĩ 
 Phục sức: Đi giày cao su, cầm ô, mặc bành tô cả khi trời đẹp; Đeo kính râm, mặt giấu sau cổ áo, nhét bông vào lỗ tai 
-> Trang phục thành cái bao để giấu mình 
 Đồ dùng (kính, ô, dao gọt bút chì) đều để trong bao 
 Xe kéo mui; buồng ngủ như cái hộp đóng cửa kín mít; Ngủ trùm chăn kín đầu 
-> Không gian sống như cái bao để che chắn 
=> Cái bao không thể thiếu trong sinh hoạt của Bêlicốp. Một chân dung và lối sống thu mình kì quái , có xu hướng chui sâu vào một cái vỏ bọc để khỏi bị tác động bên ngoài . 
b, Tính cách : 
 Ngợi ca quá khứ (những gì không có thật ). 
 Ý nghĩ giấu vào trong bao. 
 Chỉ làm theo chỉ thị, mệnh lệnh. 
 Thường xuyên lo âu sợ hãi 
 Thoả mãn, hài lòng với lối sống của mình, không hề biết mọi người sợ hãi, chế giễu, khinh ghét. 
 Nhút nhát, lẩn tránh hiện thực, máy móc dập khuôn, không dám chấp nhận những gì mới mẻ 
=> Tính cách cũng được bọc trong một cái bao vô hình 
Bê – li- cốp 
Chân dung trong bao 
Lối sống trong bao 
Tính cách trong bao 
* Tóm lại : 
	Bê li cốp là nhân vật điển hình cho kiểu người thụ động, bảo thủ, máy móc, khép kín, lập dị, cô độc, yếu đuối, bạc nhược 
=> Con đẻ của xã hội chuyên chế Nga Hoàng 
c. Ảnh hưởng của Bê li cốp: 
* Khi còn sống: 
- Mọi người sợ hãi, xa lánh, ghét bỏ. 
- Tìm cách thay đổi cách sống ấy nhưng không thể 
* Khi đã chết: 
+ Nguyên nhân cái chết: 
Bị trêu chọc, phản đối. 
Bị gọi “tên mách lẻo” 
Bị cười nhạo khi ngã 
Sợ hiệu trưởng, thanh tra biết 
+ Thái độ mọi người: 
Lúc đầu: thấy nhẹ nhàng, thoải mái. 
Sau: lại nặng nề, mệt mỏi, vô vị 
=> Lối sống của Bê-li-cốp đã ô nhiễm, đầu độc mỗi người và trở thành nỗi ám ảnh dai dẳng, sâu sắc trong đời sống cộng đồng 
d. Ý nghĩa của hình tượng Bê-li-cốp: 
- Là nhân vật độc đáo, sản phẩm sáng tạo nghệ thuật của Sê-khốp. 
- Là một điển hình cho kiểu người “trong bao” thụ động, bảo thủ, máy móc, khép kín, lập dị, cô độc, yếu đuối, bạc nhược; là “con đẻ” – hệ quả của chế độ phong kiến chuyên chế nước Nga cuối TK XIX. 
-> Lên án, phê phán mạnh mẽ kiểu người trong bao, lối sống trong bao – một hiện tượng đang tồn tại trong cuộc sống của một bộ phận trí thức Nga cuối thế kỉ XIX và tác hại của nó đối với sự phát triển của xã hội Nga đương thời . 
-> Đồng thời đặt vấn đề cần phải thay đổi cuộc sống lối sống . 
NGƯỜI TRONG BAO  (A.P. SÊ-KHỐP) 
Bê-li-cốp 
“Người trong 
bao” 
Hèn nhát 
Máy móc, giáo điều 
Bảo thủ 
 luôn lo lắng, sợ hãi 
Tính cách 
“trong bao” 
Ngoại hình khác người 
Thói quen kì quặc 
Lối sống trái khoáy, lập dị 
Ý nghĩ cố giấu vào bao 
Cần phải thay đổi cuộc sống “trong bao” 
Lối sống, tính cách đáng phê phán 
II. Đọc hiểu chi tiết văn bản 
2. Hình tượng cái bao: 
- Xuất hiện dưới 2 dạng: 
+ Hữu hình : Với ý nghĩa vật dùng bao, gói, đựng đồ (trang phục, chăn màn, căn phòng, quan tài ) 
+ Vô hình : Lối sống, tính cách, tư tưởng với ý nghĩa là khuôn khổ, là sự ngăn cách là sự bảo vệ ... 
* Ý nghĩa: 
- Là cái vỏ bọc cho một kiểu người sống trong bao: nhát sợ, cô độc, máy móc, giáo điều, bảo thủ. 
-> Hình ảnh một xã hội tù túng, ngột ngạt, vây bọc trói buộc ngăn chặn tự do của con người . (Cả xã hội Nga cuối TK XIX cũng là một cái bao khổng lồ vây hãm cuộc sống con người) 
III. Tổng kết 
1. Những đặc sắc nghệ thuật: 
a. Xây dựng nhân vật điển hình: Bêlicốp: Chân dung kỳ quái, tính cách và lối sống lập dị. 
b. Cách kể chuyện : Có 2 truyện: 
- Truyện kể về 2 người đi săn về muộn (của t/g) 
- Truyện kể của Burơkin về Bêlicốp. 
-> Truyện lồng trong truyện . 
c. Xây dựng biểu tượng : Người trong bao + Cái bao. 
d. NT đối lập : 2 kiểu người, 2 tính cách, lối sống trái ngược: 
Bê-li-cốp > < Chị em Va-ren-ca 
Bê-li-cốp > < Giáo viên trong trường 
2. Nội dung : Ghi nhớ / sgk