Bài giảng Ngữ văn 11 - Phong cách ngôn ngữ báo chí

A5A5A5A5CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ MÔN NGỮ VĂNLớp 11BTRƯỜNG THPT ANH HÙNG NÚPGV: LÊ HẢI QUÂNHoạt động KHỞI ĐỘNGCâu hỏi 2: Để cập nhật thông tin ngoài xã hội nhanh nhất, chính xác nhất thì chúng ta dựa vào kênh thông tin nào? Câu hỏi 3: Hiện nay báo chí có vai trò như thế nào đối với đời sống xã hội ? Câu hỏi 1: Chúng ta đang ở Kbang, nhưng vẫn có thể biết được các sự việc đã và đang diễn ra ở Hà Nội, TP HCM hoặc có thể là ở nước ngoài. Vậy nhờ đâu mà ta có thể biết điều đó?Bài giảng:PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍPHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chía. Bản tin.b. Phóng sự c. Tiểu phẩm2. Nhận xét văn bản báo chí và ngôn ngữ báo chí.a/ Phân loại báo chí:b) Yêu cầu sử dụng ngôn ngữ báo chí.c. Chức năng của ngôn ngữ báo chí.3. Luyện tậpI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chíTHẢO LUẬN NHÓM:TỔ 1 + 2Thể loại phóng sự (T130)* Thời gian 05 phútTỔ 3 + 4Thể loại bản tin (T.129)- Nội dung trong bản tin là gì ? Diễn ra ở đâu? Thời gian khi nào?- Cách thức thể hiện? Dung lượng như thế nào?=> Nêu các đặc điểm của bản tin?- Phóng sự trên cung cấp thông tin gì?- Sự kiện diễn ra tại đâu? Thời gian cụ thể? - Cách thức trình bày? Dung lượng như thế nào?=> Nêu các đặc điểm của phóng sự?NỘI DUNG BÀI HỌC:PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chía) Bản tin* Phân tích ví dụ. (T129)- Sự kiện: Trung ương Đoàn tôn vinh 122 thủ khoa năm 2006- Địa điểm : Thủ đô Hà Nội .Thời gian : Từ ngày 29 - 31/3.- Cách trình bày: Nêu các ý trọng tâm, rõ ràng.- Dung lượng: Ngắn gọn.Đặc điểm của bản tin ? Baûn tinThời gian, địa điểm.Sự kiện, sự việc chính xác.Ngắn gọn, cập nhật (thời sự).* Đặc điểm của bản tinPHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chía) Bản tin- Sự kiện : Nơi đầu tiên xóa xong nhà tạm cho đồng bào dân tộc.- Địa điểm : Cà Roòng-Noọng Ma. Thời gian : Tháng 1- 2007. Cách trình bày: tường thuật chi tiết và miêu tả cụ thể, có nhân chứng, hình ảnh...- Dung lượng: Vừa phải .(thường dài hơn bản tin) Phóng sựThực chất cũng là một bản tin.Mở rộng phần tường thuật chi tiết sự kiện và miêu tả bằng hình ảnh.Cung cấp một cái nhìn đầy đủ, chi tiết, sinh động và hấp dẫn. b) Phóng sựNêu các đặc điểm của phóng sự? *Đặc điểm của phóng sự* Phân tích ngữ liệu (T130) PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chí* Ngữ liệu ( SGK – T 130)c) Tiểu phẩm NHÀ... CHẰN TINH- Ở thành phố ta vừa có thêm một sự lạ. Lạ gì? Không lẽ lại nắn đường? Nắn đường là chuyện xưa rồi Diễm. Đây là xây nhà. Ối! Xây nhà thì cũ mèm. Nhưng sao? Cấp phép ba tầng rưỡi, nay... mọc thêm năm tầng rưỡi sau 16 lần sai phạm bị xử lí.- Ơ hơ ! Thế là cứ chém lại mọc thêm. Bác ơi ! Chắc là nhà... chằn tinh. Này, sao họ không thừa thắng xốc tới nhỉ? Xốc tới làm gì? Sai phạm thêm vài lần để nâng... thêm vài tầng. Nhưng họ có phép thuật gì nhỉ? Có chứ! Một phép thuật vạn năng. Phép thuật nào?- Làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền. (Theo báo Sài Gòn giải phóng, ngày 13-4-2007) Tiểu phẩm trên đề cập đến vấn đề gì? Diễn ra tại đâu? Thời gian cụ thể? Hình thức thể hiện? Thái độ của tác giả ntn?PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chíc) Tiểu phẩm* Phân tích ngữ liệu- Nội dung: Việc xây nhà vi phạm pháp luật.- Thời gian, địa điểm: Tháng 4/2007, tại thành phố HCM..- Hình thức thể hiện: Kể chuyện, hỏi đáp...Giọng văn: Thân mật, có sắc thái mỉa mai, châm biếm , - Thái độ người viết: Phê phán, lên án.TiểuphẩmNgắn gọn, rõ ràng.Giọng văn: thân mật, dân dã, có sắc thái mỉa mai, châm biếm.Hàm chứa một chính kiến về thời cuộc.Đặc điểm của tiểu phẩm?*Đặc điểm của tiểu phẩm Tiểu phẩm trên đề cập đến vấn đề gì? Diễn ra tại đâu? Thời gian cụ thể? Hình thức thể hiện? Thái độ của tác giả ntn?PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chí- Quảng cáo.- Thư bạn đọc.- Bình luận thời sự.- Phỏng vấn, trao đổi ý kiến, 2. Nhận xét văn bản báo chí và ngôn ngữ báo chí.a/ Phân loại báo chí:- Quảng cáo.- Phỏng vấn, trao đổi ý kiến, - Bình luận thời sự.* Ngoài các thể loại trên, báo chí còn có nhiều thể loại khác, như:PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chí- Tồn tại ở 2 dạng chính: dạng viết và dạng nói.(Ngoài ra còn có báo hình kèm lời dẫn (báo điện tử, truyền hình, báo ảnh, )2. Nhận xét văn bản báo chí và ngôn ngữ báo chí.* Các dạng tồn tại của báo chí: Các dạng tồn tại của báo chí DẠNG VIẾT (BÁO IN)BÁO ĐIỆN TỬBÁO HÌNHDẠNG NÓI (BÁO TIẾNG)GiỚI THIỆU MỘT SỐ WEBSITE BÁO ĐIỆN TỬBộ GD&ĐT Báo điện tử: Cơ quan của TW Hội Khuyến học Việt Nam Bộ khoa học công nghệ Bộ Thông tin và Truyền thôngPHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chí2. Nhận xét văn bản báo chí và ngôn ngữ báo chí.c. Chức năng của ngôn ngữ báo chí.- Bản tin: ngắn gọn, cô đọng, - Phóng sự : miêu tả tỉ mĩ, cặn kẽ, - Tiểu phẩm: ngôn ngữ giản dị, hài hước, * Mỗi thể loại đều có yêu cầu riêng về sử dụng ngôn ngữ: ? Ngôn ngữ báo chí có chức năng ntn? - Cung cấp tin tức thời sự; - Phản ánh dư luận của quần chúng - Nêu quan điểm, chính kiến của tờ báo.- Thúc đẩy sự phát triển của XHb) Yêu cầu sử dụng ngôn ngữ báo chí.* Chú ý: Ngôn ngữ báo chí không bị giới hạn ở một lĩnh vực nào mà bao gồm hầu hết phạm vi sử dụng ngôn ngữ của XH. CỦNG CỐ BÀI HỌCPHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍ Thể loại, dạngY/c sử dụng ngôn ngữChức năngPhạm vi sử dụng-Thể loại : +bản tin ; phóng sự; tiểu phẩm .- Dạng tồn tại : + dạng viết +dạng nói +báo hình - Bản tin: ngắn gọn, cô đọng, - Phóng sự : miêu tả tỉ mỉ, cặn kẽ, -Tiểu phẩm: giản dị, hài hước ..- Cung cấp tin tức thời sự.- Phản ánh dư luận, ý kiến của quần chúng. - Nêu quan điểm và chính kiến của tờ báo.- Thúc đẩy sự phát triển của xã hội.Không giới hạn (tất cả các lĩnh vực XH)* Bình luận.* Bản tin* Phóng sự.* Tiểu phẩmLUYỆN TẬPABCD Nhân dịp kỷ niệm 37 năm ngày nhà giáo Việt Nam 20/11/1982 – 20/11/2019. Ngày 18 tháng 11 năm 2019, Trường THPT Anh Hùng Núp đã tổ chức thành công buổi ngoại khóa cho học sinh trong toàn trường với hình thức “Hội chợ ẩm thực và thi hát tập thể các ca khúc cách mạng”. Đợt ngoại khóa lần này có 10 chi đoàn tham gia. Hầu hết các em tham gia rất tích cực và sôi nổi, có nhiều gian hàng được đầu tư công phu, nhiều tiết mục văn nghệ được biểu diễn rất chuyên nghiệp. Đây là dịp để các em HS rèn luyện kỹ năng hoạt động tập thể và nhằm ôn lại truyền thống hào hùng của dân tộc trong 02 cuộc đấu tranh chống Pháp và Mỹ. Kết thúc đợt ngoại khóa, chi đoàn 11A đạt giải nhất toàn đoàn và Chi đoàn 11b đạt giải nhì thi văn nghệ. Bài tập 1: Văn bản sau thuộc thể loại nào của phong cách báo chí? BT 2 (SGK/131): Phân biệt hai thể loại bản tin và phóng sự ? Giống:Khác:- Thông tin sự việc ngắn gọn, cụ thể- Kịp thời, cập nhật.- Thông tin sự việc được miêu tả sinh động, hấp dẫn- Gợi cảm xúc, gây hứng thú.Bản tinPhóng sựĐều phản ánh thông tin cụ thể, chính xác.LUYỆN TẬP BT 3 (SGK/131): (Thực hiện ở nhà) Viết bản tin ngắn phản ánh tình hình học tập ở lớp ? V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH CHUẨN BỊ BÀI MỚI.PHIẾU CHUYỂN GIAO NHIỆM VỤ HỌC TẬP VỀ NHÀ.(Tiếp tục tìm hiểu các nội dung bài học) II. Các phương tiện diễn đạt và đặc trưng của ngôn ngữ báo chí1/ Các phương tiện diễn đạta. Ngữ âm, chữ viết:b. Từ vựng:c. Ngữ pháp:d. Biện pháp tu từ: 2/ Đặc trưng của ngôn ngữ báo chíTính thông tin thời sựb. Tính ngắn gọnc. Tính sinh động, hấp dẫn * Ghi chú: Thực hiện đầy đủ vào vở soạn bài.PhÇn t¸c gi¶	I. Cuéc ®êi	II. Sù nghiÖp	 1. C¸c s¸ng t¸c chÝnh	 2. Mét vµi ®Æc ®iÓm vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt	III. Tæng kÕt	IV. LuyÖn tËpNg÷ v¨n 10: TiÕt 73TruyÖn KiÒu(NguyÔn Du) CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM Đà CHÚ Ý THEO DÕI BÀI GIẢNGGV: LÊ HẢI QUÂN19 Câu 2: Một phóng viên mới vào nghề, được căn dặn là viết càng ngắn gọn càng tốt. Anh ta gửi về toà soạn bản tin về một vụ tai nạn thương tâm như sau:“Tối qua, ông Trần Thanh An bật diêm để xem xăng trong xe còn hay không. Xăng còn. Nạn nhân thọ 48 tuổi.” Nhận xét nào đúng về cách viết trên?A.Ngắn gọn, phù hợp với PCNNBC.B. Độc đáo, hấp dẫn người đọc.C. Đảm bảo tính thông tin, thời sự.D. Quá vắn tắt, không phù hợp với PCNNBC.DBÀI TẬP CỦNG CỐ20Câu 3: Mô hình câu: thời gian- địa điểm- sự kiện thường dùng mở đầu các bản tin của báo chí nhằm mục đích gì?Không nhằm mục đích gì cả, đây chỉ là một cách diễn đạt của báo chí.B. Để đạt được những hiệu quả tu từ thích hợp nào đó.C. Nhấn mạnh vào tính thời sự của sự kiệnthu hút sự chú ýD. Dẫn dắt người đọc đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khácCBÀI TẬP CỦNG CỐPHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chía) Bản tinb) Phóng sực) Tiểu phẩmII. Các phương tiện diễn đạt và đặc trưng của ngôn ngữ báo chíCác phương tiện diễn đạt a. Ngữ âm, chữ viết:-Phát âm rõ ràng, khúc chiếtChữ viết đúng chính tả; khổ chữ, kiểu chữ b. Từ vựng: Phong phú, đa dạngc. Ngữ pháp: Câu đa dạng nhưng thường ngắn gọn, mạch lạc, chính xácd. Biện pháp tu từ: 	Sử dụng nhiều biện pháp tu từ2. Nhận xét văn bản báo chí và ngôn ngữ báo chíBáo chí có nhiều thể loại.Mỗi thể loại có yêu cầu riêng về sử dụng ngôn ngữII. Các ptdđ và đặc trưng của ngôn ngữ bc1.Các phương tiện dđPHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍI. NGÔN NGỮ BÁO CHÍ1. Tìm hiểu một số thể loại văn bản báo chía) Bản tinb) Phóng sực) Tiểu phẩm2. Nhận xét văn bản báo chí và ngôn ngữ báo chíBáo chí có nhiều thể loại.Mỗi thể loại có yêu cầu riêng về sử dụng ngôn ngữII. Các ptdđ và đặc trưng của ngôn ngữ bc1.Các phương tiện dđ2. Đặc trưng2. Đặc trưng của ngôn ngữ báo chía. Tính thông tin thời sự- Cập nhật, truyền bá tin tức nóng hổi hàng ngày trên mọi lĩnh vực hoạt động của xã hộib. Tính ngắn gọnLà yêu cầu hàng đầu của phong cách báo chíNgắn gọn nhưng đủ thông tin, hàm súcc. Tính sinh động, hấp dẫnCách đặt tiêu đềCách dùng từ, đặt câu Bài tập 3 (SGK): Viết tin ngắn phản ánh phong trào thi đua chào mừng Ngày Thành lập Đoàn TNCS HCM 26-03-2019 của HS Trường THPT Yên Dũng số 2Thời gian: Từ 25/2- 25/03/2019Địa điểm: Tại Trường THPT Yên Dũng số 2Sự kiện: Chú ý sự kiện nổi bậtÝ kiến ngắn về sự kiện Luyện tậpBài tập về nhàViết một bài phóng sự ngắn mang tính thời sự về một vấn đề hay một hiện tượng mà dư luận quan tâm : môi trường sống, nạn cờ bạc lô đề, hủ tục mê tín, học sinh nghiện game online, face book