Bài giảng Ngữ văn 11 - Tiết 34: Chữ người tử tù - Năm học 2022-2023

CHÀO MỪNG CÁC THÀY CÔ 
 ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP 11A4 
Chúc các em một tiết học vui vẻ! 
Câu hỏi 1: 
Nguyễn Tuân sinh ra trong một gia đình nhà nho khi Hán học đã tàn. Đúng hay sai? 
Đúng. 
Câu hỏi 2: Truyện ngắn “Chữ người tử tù” 
còn có tên là ? 
“Dòng chữ cuối cùng” 
Câu hỏi 3: Nguyễn Tuân là nhà văn lớn, một nghệ sĩ ? 
suốt đời đi tìm cái đẹp 
Câu hỏi 4: Truyện ngắn “Chữ người tử tù” in trong tập truyện ? 
Tập truyện “Vang bóng một thời” xuất bản 1940 
Câu hỏi 5: Tập truyện “Vang bóng một thời”của Nguyễn Tuân có bao nhiêu truyện ngắn? 
11 truyện ngắn 
Câu hỏi 6:Nhân vật chính trong văn bản “Chữ người tử tù” có tên là gì? 
Huấn Cao. 
 Nghệ thuật viết thư pháp 
TIẾT 34: 
Chữ người tử tù 
( Tiết 2) 
NguyÔn Tu©n 
I. Tìm hiểu chung 
II. Đọc hiểu văn bản 
1. Tình huống truyện 
2. Nhân vật Huấn Cao 
 Nguyên mẫu của nhân vật Huấn Cao 
 Nhân vật Huấn Cao được xây dựng từ nguyên mẫu Cao Bá Quát (1808-1855) 
- Trong lịch sử nổi tiếng là người “Văn hay chữ tốt”. 
-Tham gia cuộc khởi nghĩa chống lại triều đình nhà Nguyễn hèn yếu. 
- Ông là người cương trực, tài năng, bản lĩnh 
2. NHÂN VẬT HUẤN CAO 
Vẻ đẹp 
2.1. Tài hoa trong lĩnh vực thư pháp 
2.2. Khí phách hiên ngang 
2.3. Thiên lương trong sáng 
Là môn nghệ thuật viết chữ. Người viết thư pháp là người nghệ sĩ. 
2. NHÂN VẬT HUẤN CAO 
Vẻ đẹp 
2.1. Tài hoa trong lĩnh vực thư pháp 
2.2. Khí phách hiên ngang 
2.3. Thiên lương trong sáng 
Là môn nghệ thuật viết chữ. Người viết thư pháp là người nghệ sĩ. 
Bản tính , lương tâm tốt đẹp của con người. 
Khí phách là khí chất tự tin, không chịu cúi đầu khuất phục trước những sự đe doạ , hiểm nguy. 
THẢO LUẬN NHÓM ( 3 NHÓM) 
Nhóm 
Nhiệm vụ 
Nhóm nhận xét 
Nhóm 1 
Em hãy tìm những chi tiết trong tác phẩm chứng minh Huấn Cao là người tài hoa trong lĩnh vực thư pháp? 
Nhóm 1 nhận xét nhóm 3 
Nhóm 2 
Em hãy tìm những chi tiết trong tác phẩm chứng minh Huấn Cao là người có khí phách hiên ngang? 
Nhóm 2 nhận xét nhóm 1 
Nhóm 3 
Em hãy tìm những chi tiết trong tác phẩm chứng minh Huấn Cao là người có thiên lương trong sáng? 
Nhóm 3 nhận xét nhóm 2 
THẢO LUẬN NHÓM ( 3 NHÓM) 
Nhóm 
Nhiệm vụ 
Nhóm nhận xét 
Nhóm 1 
Em hãy tìm những chi tiết trong tác phẩm chứng minh Huấn Cao là người tài hoa trong lĩnh vực thư pháp? 
Nhóm 1 nhận xét nhóm 3 
Nhóm 2 
Em hãy tìm những chi tiết trong tác phẩm chứng minh Huấn Cao là người có khí phách hiên ngang? 
Nhóm 2 nhận xét nhóm 1 
Nhóm 3 
Em hãy tìm những chi tiết trong tác phẩm chứng minh Huấn Cao là người có thiên lương trong sáng? 
Nhóm 3 nhận xét nhóm 2 
HẾT THỜI GIAN 
1 
2 
3 
5 
4 
0 
HẾT 1 PHÚT 
HẾT 2 PHÚT 
HẾT 3 PHÚT 
HẾT 4 PHÚT 
2.1. Vẻ đẹp tài hoa trong lĩnh vực thư pháp 
TÀI VIẾT CHỮ THƯ PHÁP ĐẸP 
“ Chữ thì quý thực .” (trang 113) 
, “ Nét chữ vuông tươi tắn nói lên hoài bão tung hoành ” (trang 114) 
“ người mà vùng tỉnh Sơn ta vẫn khen cái tài viết chữ rất nhanh và rất đẹp..” ( trang 108) 
“ chữ ông Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm... 
Có được chữ ông Huấn mà treo là có một 
vật báu trên đời” (trang 112) 
Nghệ sĩ viết thư pháp tài hoa 
- “Huấn Cao , lạnh lùng , chúc mũi gông nặng, khom mình thúc mạnh đầu thang gông xuống thềm đá tảng đánh thuỳnh một cái”. 
- “Ô ng Huấn Cao vẫn thản nhiên nhận rượu thịt, coi như đó là một việc vẫn làm trong cái hứng sinh bình lúc chưa bị giam cầm?” 
- T rả lời quản ngục bằng câu nói khinh bạc : “Ngươi hỏi ta muốn gì? Ta chỉ muốn có một điều. Là nhà ngươi đừng đặt chân vào đây”. 
( Trang 111) 
“ Đến cảnh chết chém, ông còn chẳng sợ nữa là những trò tiểu nhân.” (Trang 112) 
Phong thái ung dung, hiên ngang, không quy luỵ trước cường quyền, xem nhẹ cái chết. 
2.2. Khí phách hiên ngang 
2.3. Thiên lương trong sáng 
 - “Tính ông vốn “khoảnh”, trừ chỗ tri kỉ, ông ít chịu cho chữ” (Trang 112) 
- “ Không vì vàng ngọc hay quyền thế mà phải ép mình viết câu đối bao giờ ” (trang 113) 
- “Cả	đời	ta	mới	viết	 ... cho ba người bạn thân của ta thôi”. (Trang 113) 
Trọng nghĩa, khinh lợi 
Lời khuyên dành cho thày Quản : “Ở đâu lẫn lộn. Ta khuyên thày Quản nên thay chốn ở đi.... rồi hãy nghĩ đến chuyện chơi chữ” 
Hướng thiện cho một con người lầm đường , lạc lối . 
Trọng nghĩa, coi thường danh lợi, cảm hóa cái tâm ở người khác. 
 TÂM, ĐỨC 
HUẤN CAO 
2.1. Tài hoa trong lĩnh vực thư pháp 
2.3 
Thiên lương trong sáng 
2.2. Khí phách hiên ngang 
Tài viết chữ đẹp, con chữ nói lên hoài bão, lí tưởng một đời người 
 TÀI TRÍ 
 DŨNG MÃNH 
Quan niệm 
nhân cách đẹp 
- Nhân cách đẹp = Trí + Đức +Dũng . 
Nguyễn Tuân: trân trọng tài năng, cái đẹp và văn hóa cổ truyền của dân tộc 
Củng cố 
Câu 1: Nguyễn Tuân xây dựng nhân vật Huấn Cao dựa trên nguyên mẫu nhân vật lịch sử có thật .................................... 
C. Cao Bá Quát 
A. Nguyễn Trãi 
D. Lê Lợi 
B. Nguyễn Du 
Củng cố 
Câu 2: “ Có được chữ ông Huấn mà treo là có một vật báu trên đời” câu văn trên nói về tài năng gì của Huấn Cao? 
C. Tài viết chữ thư pháp đẹp 
A. Tài vẽ 
D. Tài bẻ khóa vượt ngục 
B. Tài võ 
Củng cố 
Câu 3: Vẻ đẹp khí phách hiên ngang của Huấn Cao được thể hiện qua những chi tiết nào sau đây? 
A. “Huấn Cao lạnh lùng thúc mạnh mũi gông nặng, khom mình thúc mạnh cái đầu thang gông xuống nền đá tảng đánh thuỳnh một cái” 
B. “Ông Huấn Cao thản nhiên nhận rượu thịt, coi như đó là một việc vẫn làm trong cái hứng sinh bình lúc chưa bị giam cầm” 
C. Đến cảnh chết chém, ông còn chẳng sợ nữa là những trò tiểu nhân. 
D. Tất cả các đáp án trên đều đúng 
Câu 4: Qua việc tìm hiểu tài viết chữ thư pháp rất nhanh và đẹp của Huấn Cao em rút ra bài học gì cho bản thân trên cương vị là học sinh? 
1 
2 
CÂU 5: Em hãy viết đoạn văn ngắn khoảng 7-8 câu cảm nhận về nhân vật Huấn Cao.