Bài giảng Ngữ văn 11 - Bài: Vội vàng

VỘI VÀNGXUÂN DIỆUGV:Phùng Thị Mai phươngI. Tiểu dẫn: 1/ Tác giả: SGK * Xuân Diệu là nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới” (Hoài Thanh). Ông đã đem đế cho thơ ca đương thời một sức sống mới, một nguồn cảm xúc mới, thể hiện một quan niệm sống mới mẻ cùng với những cách tân đầy sáng tạo.* Ông là nhà thơ của tình yêu, của mùa xuân và tuổi trẻ với một giọng thơ sôi nổi, say đắm, yêu đời thắm thiết 2/ Tác phẩm: “Vội vàng” được in trong tập Thơ Thơ, là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám.a/ Xuất xứ: * Đoạn 3 (10 câu cuối): Lời giục giã sống * Đoạn 2 (16 câu tiếp): Nỗi băn khoăn trước thời gian và cuộc đời. * Đoạn 1 (13 câu thơ đầu): Tình yêu cuộc sống trần thế tha thiết.I. Tiểu dẫn: 1/ Tác giả: 2/ Tác phẩm: b/ Bố cục:Chia ba đoạnII. Đọc – hiểu văn bản:1/ Một tình yêu cuộc sống trần thế mãnh liệt. * a. Bốn câu thơ đầu: Khát vọng níu giữ vẻ đẹp trần gian.→ Tấm lòng yêu đời, tha thiết với cuộc sống nơi trần thế.I. Tiểu dẫn: 1/ Tác giả: 2/ Tác phẩm: -Xưng “tôi”:Đối diện với mọi người- Mục đích: cho hương đừng nhạt, cho màu đừng phai -> khao khát giữ lại hương sắc cho cuộc đời nơi trần thế.- Điệp “ tôi muốn”:tắt nắng, buộc gió-> ước muốn ngông cuồng, táo bạo, muốn đoạt quyền tạo hóa.II. Đọc – hiểu văn bản:1/ Một tình yêu cuộc sống trần thế mãnh liệt. b.Chín câu thơ tiếp Bức tranh về khu vườn xuân rì rào tình áiI. Tiểu dẫn: 1/ Tác giả: 2/ Tác phẩm: Bức tranh đầy ánh sáng tinh khôi, âm thanh tình tứ, rộn rã, đầy sắc màu, hương thơm và ngọt ngào men say tình ái, căng tràn sức sống, giao hòa vui sướng.+ Bướm ong dập dìu+ Hoa xuân khoe sắc trên đồng nội+ Lá non phơ phất trên cành+ Chim chóc ca hót+ Ánh bình minh tỏa rạng khắp nơi+ Tháng giêng mơn mởn sức sống.II. Đọc – hiểu văn bản:1/ Một tình yêu cuộc sống trần thế mãnh liệt (14 câu đầu)b.Chín câu thơ tiếp Bức tranh về khu vườn xuân rì rào tình áiI. Tiểu dẫn: 1/ Tác giả: 2/ Tác phẩm: Nghệ thuật:+ điệp từ “này đây”-> gợi vẻ phong phú bất tận của thiên nhiên, như đang chào mời, sẵn sàng dâng hiến cho con người.+ So sánh táo bạo “Tháng giêng ngon như một cặp môi gần”: Thiên nhiên căng tràn sức sống như một giai nhân kiều diễm được nhìn qua tâm trạng của một người tình nhân đang rạo rực, đắm say-> Quan niệm thẩm mĩ mới: lấy con người làm chuẩn mực cho cái đẹp.XD gắn bó với cuộc đời, mở lòng tận hưởng những niềm vui nơi trần thế. Đó là biểu hiện lòng yêu đời, yêu cuộc sống đến cuồng nhiệt.2/ Nỗi băn khoăn trước thời gian và cuộc đời. (16 câu tiếp) II. Đọc – hiểu văn bản:I. Tiểu dẫn: 1/ Một tình yêu cuộc sống trần thế mãnh liệt. (14 câu đầu) Quan niệm cũQuan niệm của XDXuân vẫn tuần hoànXuân đương tới quaXuân còn non giàXuân hết tôi mất.Tuổi trẻ chẳng hai lầnCòn trời đất- chẳng còn tôi.-> thời gian tuần hoànCái nhìn tĩnh tại, siêu hình, lấy vũ trụ làm thước đo thời gian. -> Con người an nhiên, tự tại.-> thời gian tuyến tính. Cái nhìn động, biện chứng; lấy sinh mệnh cá nhân, hơn thế lấy tuổi trẻ, khoảng thời gian ngắn ngủi nhất làm thước đo vũ trụ.-> Giục giã con người tận hưởng từng giây phút của cuộc sống.Nghệ thuật:+ Tác giả đã tạo ra giọng tranh luận.+ Dùng lối định nghĩa “ nghĩa là ” như để chỉ ra thật cụ thể, rõ ràng sự thật hiển nhiên không thể phủ nhận.+ Sử dụng từ ngữ, cách diễn đạt đối lập mạnh mẽ: non> Chính sự thức dậy sâu xa về giá trị sự sống cá thể đã đưa đến 1 cảm nhận đầy ám ảnh về thời gian trong lòng tạo vật như thế ở thơ XD.2/ Nỗi băn khoăn trước thời gian và cuộc đời.(16 câu tiếp) II. Đọc – hiểu văn bản:I. Tiểu dẫn: 1/ Một tình yêu cuộc sống trần thế mãnh liệt. (14 câu đầu) Quan niệm về thời gian của Xuân Diệu xuất phát từ giá trị của cuộc sống cá nhân. Mỗi khoảnh khắc trong đời sống cá thể vô cùng quí giá thiêng liêng Con người biết quý từng giây, từng phút của đời mình, biết làm cho khoảnh khắc của đời mình tràn đầy ý nghĩa Biểu hiện tư tưởng tiến bộ của Xuân Diệu.2/ Nỗi băn khoăn trước thời gian và cuộc đời (16 câu tiếp) II. Đọc – hiểu văn bản:I. Tiểu dẫn: 1/ Một tình yêu cuộc sống trần thế mãnh liệt.(14 câu đầu) 3/ Khát vọng sống, khát vọng yêu mãnh liệt (đoạn còn lại)- Xưng “ta”: đối diện với toàn bộ sự sống trên trần gian, đối tượng cần tận hưởng.- Kết cấu ngữ pháp trùng điệp, kết hợp với các động từ chỉ trạng thái đắm say, và cảm xúc thăng tiến làm hiện ra tính cao trào mãnh liệt của xúc cảm.- Điệp liên từ “và”, giới từ “cho” -> nhịp thơ dồn dập, trạng thái càng lúc càng mãnh liệt.- Những từ chỉ xuân sắc, những hình ảnh đầy tình tứ quyến rũ.-> thúc giục con người chiến thắng thời gian bằng cường độ sống, khát vọng sống tận hiến và tận hưởng, bằng tất cả các giác quan, sống mãnh liệt như ngọn lửa thổi bùng.4/ Cảm hứng chủ đạo:2/ Nỗi băn khoăn trước thời gian và cuộc đời (16 câu tiếp) II. Đọc – hiểu văn bản:I. Tiểu dẫn: 1/ Một tình yêu cuộc sống trần thế mãnh liệt.(14 câu đầu) 3/ Khát vọng sống, khát vọng yêu mãnh liệt (đoạn còn lại)→ Tất cả thể hiện những tình ý mãnh liệt, táo bạo của cái “tôi” thi sĩ. “Vội vàng”thực chất là cách sống chạy đua với thời gian. Đó là sự khao khát được sống mãnh liệt với một tâm thế cuồng nhiệt chưa từng thấy. 4/ Cảm hứng chủ đạo:“Vội vàng” là lời giục giã hãy sống mãnh liệt, sống hết mình; hãy quí trong từng giây từng phút của cuộc đời mình, nhất là những năm tháng của tuổi trẻ, của hồn thơ yêu đời ham sống đến cuồng nhiệt. Qua đó nhà thơ bộc lộ một cảm xúc triết học, một quan niệm nhân sinh mới mẻ, hiện đại.2/ Nỗi băn khoăn về sự ngắn ngủi của kiếp người, trước sự trôi qua nhanh chóng của thời gian .II. Đọc – hiểu văn bản:I. Tiểu dẫn: 1/ Một tình yêu cuộc sống trần thế mãnh liệt. 3/ “Vội vàng” là lời giục giã sống mãnh liệt, hết mình để tận hưởng những giây phút tuổi xuân giữa mùa xuân của đời, của vũ trụ.III. Tổng kếtGhi nhớ: SGK4/ Cảm hứng chủ đạo: