Giáo án Tin học C++ Lớp 11 - Bài 10: Cấu trúc lặp - For

BÀI 10: CẤU TRÚC LẶP – for
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Về kiến thức
Hiểu nhu cầu của cấu trúc lặp trong biểu diễn thuật toán.
Hiểu cấu trúc lặp với số lần định trước.
Biết cách vận dụng đúng đắn cấu trúc lặp với số lần định trước vào tình huống cụ thể.
Về kỹ năng
Bước đầu sử dụng được lệnh lặp For – Do để lập trình giải quyết được một số bài toán đơn giản.
Thái độ
Xác định được loại cấu trúc lặp phù hợp yêu cầu bài toán.
Năng lực định hướng hình thành và phát triển cho học sinh
Năng lực tự học;
Năng lực hợp tác (trao đổi, thảo luận, giao tiếp).
THIẾT BỊ, HỌC LIỆU
Chuẩn bị của giáo viên
Kế hoạch bài dạy;
Tài liệu TIN HỌC 11.
Chuẩn bị của học sinh
Tài liệu TIN HỌC 11;
Tập bài tập.
NỘI DUNG BÀI HỌC
Câu lệnh for.
TIẾN TRÌNH SƯ PHẠM
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG – Gợi ý HS tình huống giải quyết 
Mục tiêu: HS nhận diện các tình huống lặp đi lặp lại trong cuộc sống và phân biệt lặp với số lần biết trước hoặc không biết trước.
Phương thức: HS suy nghĩ tình huống do GV gợi ý, HS thảo luận tìm cách giải quyết tình huống do GV đặt ra. GV hướng suy nghĩ của HS đến kiến thức đúng, chính xác (hoạt động phát triển năng lực hợp tác giải quyết tình huống).
Nội dung: Tình huống GV đặt ra cho HS.
Sản phẩm: Không có.
Kiểm tra đánh giá: Không có.
Dự kiến hoạt động: Nếu HS không xác định được câu trả lời tình huống GV giải quyết bằng cách gợi ý kiến thức bằng tình huống cụ thể và yêu cầu HS đưa ra tình huống tương tự.
Thời lượng: 5 phút
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
Ø GV đưa ra tình huống: Trong cuộc sống chúng ta thường thấy các hiện tượng lặp nào. Hãy kể tên?
Ø GV đặt vấn đề: Trong các tình huống các em vừa trình bày thì những tình huống lặp mà chúng ta biết trước số lần lặp?
Ø GV đặt vấn đề: Trong các tình huống các em vừa trình bày thì những tình huống lặp mà chúng ta không biết trước số lần lặp?
Ø Dẫn nhập giải quyết tình huống thông qua kiến thức mới: Như vậy nếu chúng ta đưa những tình huống này vào lập trình để giải quyết thì có cấu trúc câu lệnh nào mô tả được thuật toán lặp đi lặp lại hay không?
HS trình bày suy nghĩ của mình.
HS xác định, lựa chọn, trình bày tình huống lặp biết trước số lần lặp.
HS xác định, lựa chọn, trình bày tình huống lặp không biết trước số lần lặp.
HS xác định có cấu trúc lặp.
HOẠT ĐỘNG 2: KHÁM PHÁ KIẾN THỨC MỚI – Câu lệnh lặp for
Mục tiêu: HS hiểu thuật toán của câu lệnh lặp for 
Phương thức: GV trình bày yêu cầu kiến thức cần đạt (thông qua câu hỏi), HS thảo luận tự tìm hiểu kiến thức cần thiết để trả lời câu hỏi do GV đặt ra (hoạt động phát triển năng lực tự học, tìm tòi khám phá kiến thức mới; năng lực hợp tác giải quyết tình huống)
Nội dung: Tài liệu TIN HỌC 11 trang 44 ® 48.
Sản phẩm: HS xây dựng hoàn chỉnh thuật toán ví dụ trang 46
Kiểm tra đánh giá: GV nhận xét chương trình do HS viết
Dự kiến hoạt động: Nếu HS không viết được chương trình thì GV hướng dẫn .
Thời lượng: 20 phút
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
#include 
using namespace std;
int main()
{
 cout<<“Lap trinh C++ ”;
 cout<<“Lap trinh C++ ”;
 cout<<“Lap trinh C++ ”;
 return 0;
}
Ø GV đặt vấn đề: Nếu yêu cầu in ra 10 dòng không phải 3 dòng thì chương trình sẽ như thế nào?
Ø GV yêu cầu HS đưa ra nhận xét: Chương trình sẽ như thế nào?
Ø GV đặt vấn đề: Nếu bài toán yêu cầu là in 100 dòng thì chương trình này có khả thi không?
Ø GV gợi ý: Cách giải quyết vấn đề là gì?
Ø GV nhấn mạnh: Đối với những thuật toán có những thao tác phải thực hiện lặp đi lặp lại một số lần thì máy tính có thể thực hiện hiệu quả hơn các thao tác lặp đó bằng các cấu trúc lặp.
Ø GV gợi ý: Đối với bài toán này chúng ta sử dụng cấu trúc lặp nào?
Ø Yêu cầu HS đọc tài liệu tin học 11 và cho biết cấu trúc lặp với số lần biết trước trong ngôn ngữ lập trình C++:
Ø Yêu cầu HS đọc tài liệu tin học 11 và cho biết:
Ø GV đưa ra ví dụ trang 46, yêu cầu HS tìm cách để lập trình giải các bài toán này.
Ø GV gợi ý: chương trình này có bao nhiêu biến?
Ø GV gợi ý: khởi tạo ban đầu, điều kiện lặp là gì?
Ø GV gợi ý: câu lệnh được lặp đi lặp lại là gì?
Ø GV yêu cầu: viết hoàn chỉnh chương trình theo các gợi ý trên.
Lặp lại nhiều lần với câu lệnh: 
 cout<<“Lap trinh C++ ”;
Chương trình dài, không phù hợp.
Không khả thi.
Sử dụng cấu trúc lặp.
HS ghi nhận kiến thức.
Cấu trúc lặp với số lần biết trước.
for ( ; ; )
 ;
Khởi tạo ban đầu là câu lệnh gán. Mục đích là xác định giá trị ban đầu cho biến điều khiển việc lặp (chỉ thực hiện một lần duy nhất).
Điều kiện lặp là biểu thức logic. Điều kiện lặp được kiểm tra, nếu đúng vòng lặp sẽ tiếp tục và câu lệnh được thực hiện, nếu sai vòng lặp kết thúc và câu lệnh sẽ bỏ qua không thực hiện.
Bước nhảy là tăng hay giảm giá trị của biến điều khiển.
Câu lệnh là câu lệnh đơn, câu lệnh ghép hoặc câu lệnh có cấu trúc.
Chương trình có 2 biến.
Khởi tạo ban đầu: i = 1;
Điều kiện lặp: i<= n
cout<< i << “ ”;
HS thảo luận và viết hoàn chỉnh chương trình.
HOẠT ĐỘNG 3: VẬN DỤNG KIẾN THỨC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ – Thảo luận nhóm hoàn thành bài tập vận dụng kiến thức mới 
Mục tiêu: HS cũng cố kiến thức đã học
Phương thức: HS thảo luận hoàn tất bài tập trắc nghiệm của GV (hoạt động phát triển năng lực tự học; năng lực hợp tác giải quyết tình huống) 
Nội dung: HS xây dựng thuật toán và viết chương trình “In ra màn hình dãy số chẳn từ 2 đến n, với n được nhập từ bàn phím.”
Sản phẩm: HS hoàn thành bài toán gửi tiền vào ngân hàng
Kiểm tra đánh giá: Chương trình bài toán gửi tiền vào ngân hàng của HS
Dự kiến tình huống: HS không xây dựng được thuật toán thì GV sẽ cũng cố lại kiến thức gợi ý cho HS.
Thời lượng: 10 phút
HOẠT ĐỘNG 4: ỨNG DỤNG THỰC TIỄN – Thảo luận nhóm trình bày một tình huống thực tế 
Mục tiêu: HS cũng cố kiến thức đã học
Phương thức: HS thảo luận trình bày tình huống có trong cuộc sống (năng lực hợp tác giải quyết tình huống) 
Nội dung: HS xây dựng thuật toán và viết chương trình “Bài toán gửi tiền vào ngân hàng. Hàng tháng phải tính lãi và cộng thêm vào gốc đang gửi hay nói cách khác gốc của tháng sau = gốc + lãi tháng trước”.
Sản phẩm: HS hoàn thành bài toán gửi tiền vào ngân hàng
Kiểm tra đánh giá: Chương trình bài toán gửi tiền vào ngân hàng của HS
Dự kiến hoạt động: Nếu HS không trình bày được tình huống GV sẽ gợi ý dẫn dắt HS nêu tình huống.
Thời lượng: 10 phút
HOẠT ĐỘNG 5: VẬN DỤNG KỸ NĂNG TÌM TÒI KHÁM PHÁ – Vận dụng kiến thức đã học tự tìm hiểu kiến thức mở rộng
Mục tiêu: HS cũng cố kiến thức đã học
Phương thức: GV hướng dẫn HS tự tìm kiếm kiến thức bằng các kênh thông tin như: internet, sách tham khảo, (hoạt động phát triển năng lực tự học; năng lực tìm tòi khám phá kiến thức mới) 
Nội dung: GV yêu cầu HS đặt ra tình huống thực tế và giải quyết bằng cách xây dựng thuật toán và viết thành chương trình.
Sản phẩm: đoạn chương trình mô tả tình huống do HS đặt ra; HS nộp bài lấy điểm cộng.
Kiểm tra đánh giá: GV chỉnh sửa, đánh giá sản phẩm của những HS có nộp bài vào tiết bài tập tại lớp.
Dự kiến hoạt động: Không có
Thời lượng: tại nhà.
	TTCM	Giáo viên soạn