Bài giảng Sinh học 11 - Bài 26: Cảm ứng ở động vật - Năm học 2022-2023 - Tổ 2 - Trường THPT Lê Quý Đôn

B – CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT 
TIẾT 26 - Bài 26 : 
CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT 
Hướng tiếp xúc 
Ứng động không sinh trưởng 
Ứng động sinh trưởng 
Hướng sáng 
CẢM ỨNG Ở THỰC VẬT 
1 
2 
3 
4 
(Gai nhọn) 
Cơ tay 
SƠ ĐỒ MỘT CUNG PHẢN XẠ 
Bộ phận tiếp nhận kích thích 
 Một bạn lỡ chạm tay vào gai nhọn và có phản ứng rụt tay lại. Hãy chỉ ra tác nhân kích thích , bộ phận tiếp nhận kích thích , bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin , bộ phận thực hiện phản ứng của hiện tượng trên? 
Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin 
Bộ phận thực hiện phản ứng 
Phân biệt hiện tượng co cơ trong trường hợp sau: 
Kích thích vào cơ đùi ếch còn sống? 
Kích thích vào cơ đùi ếch đã cắt rời khỏi cơ thể? 
Có phải tất cả các cảm ứng đều là phản xạ không? 
Video 1: Thí nghiệm trên đùi ếch 
Video 2: Ếch bắt mồi 
Phản xạ là phản ứng của cơ thể thông qua hệ thần kinh để trả lời lại kích thích bên ngoài hoặc bên trong cơ thể. 
Các dạng hệ thần kinh 
HỆ TK DẠNG LƯỚI 
HỆ TK DẠNG CHUỖI HẠCH 
HỆ TK ỐNG 
CHƯA CÓ HỆ TK 
II. Cảm ứng ở động vật chưa có tổ chức thần kinh 
- Hoạt động cảm ứng: phản ứng lại các kích thích bằng chuyển động cả cơ thể hoặc co rút chất nguyên sinh . 
- Đại diện: động vật đơn bào 
II/. CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH 
H26.2.Hệ thần kinh 
dạng chuỗi hạch 
H 26.1 Hệ thần kinh dạng lưới 
PHIẾU HỌC TẬP 
Nội dung 
Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng lưới 
Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch 
Đại diện 
Đối xứng cơ thể 
Cấu tao hệ thần kinh 
Phản ứng khi bị kích thích 1 điểm trên cơ thể 
Hiệu quả phản ứng 
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP 
Nội dung 
Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng lưới 
Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch 
Đại diện 
Đối xứng cơ thể 
Cấu tao hệ thần kinh 
Phản ứng khi bị kích thích 1 điểm trên cơ thể 
Hiệu quả phản ứng 
Ngành ruột khoang 
Ngành giun dẹp,giun tròn,chân khớp 
Đối xứng tỏa tròn 
Đối xứng hai bên 
Các TBTK nằm rải rác khắp cơ thể và liên hệ với nhau qua các sợ thần kinh tạo thành mạng lưới tế bào thần kinh 
Các tế bào thần kinh tập trung lại tạo thành các hạch thần kinh nối với nhau bởi các dây thần kinh chuỗi hạch thần kinh nằm dọc theo chiều dài cơ thể. 
Co rút toàn thân 
Trả lời cục bộ 
-Tính chính xác thấp 
-Tiêu tốn nhiều năng lượng 
-Tính chính xác cao hơn 
-Tiêu tốn ít năng lượng hơn 
Chiều hướng tiến hóa của hệ thần kinh 
 Đáp án nào sau đây không đúng về ưu điểm của hệ thần kinh chuỗi hạch? 
Nhờ có hạch thần kinh nên số lượng tế bào thần 
kinh của động vật tăng lên. 
Do mỗi hạch thần kinh điều khiển một vùng xác định 
trên cơ thể nên động vật phản ứng chính xác hơn so 
với hệ thàn kinh dạng lưới. 
Do các tế bào thần kinh trong hạch nằm gần nhau và 
hình thành nhiều mối liên hệ với nhau nên khảnăng 
phối hợp hoạt động giữa chúng được tăng cường. 
A 
D 
B 
Nhờ các hạch thần kinh liên hệ với nhau nên khi kích 
thích nhẹ tại một điểm thì gây ra phản ứng toàn thân 
và tiêu tốn nhiều năng lượng. 
C 
CỦNG CỐ 
Chọn đáp án đúng nhất: 
Câu 1. Ở động vật, cảm ứng là: 
Các phản xạ có điều kiện, giúp cơ thể thích nghi 
với môi trường. 
Khả năng tiếp nhận và đáp ứng các kích thích của 
môi trường, giúp cơ thể tồn tại và phát triển. 
Các phản xạ không điều kiện, giúp bảo vệ cơ thể. 
Là sự thích nghi của cơ thể, do các hoocmon điều 
khiển 
A 
C 
B 
D 
CỦNG CỐ 
Chọn câu đúng nhất: 
Câu 2. Cơ thể động vật đã xuất hiện tổ chức thần kinh, nhưng đáp ứng không hoàn toàn chính xác bằng cách co rút toàn thân, xảy ra ở: 
Cá 
Giáp xác 
Thân mềm 
D 
C 
B 
Ruột khoang 
A 
Câu 4. Trong các phát biểu sau: 
(1) Phản xạ chỉ có ở những sinh vật có hệ thần kinh. 
(2) Phản xạ được thực hiện nhờ cung phản xạ. 
(3) Phản xạ được coi là một dạng điển hình của cảm ứng. 
(4) Phản xạ là khái niệm rộng hơn cảm ứng. 
Các phát biểu đúng về phản xạ là: 
A. (1), (2) và (4). 
B. (1), (2), (3) và (4). 
C. (2), (3) và (4). 
D. (1), (2) và (3).