Bài giảng Sinh học 11 - Bài 42: Sinh sản hữu tính ở thực vật - Năm học 2022-2023 - Nhóm 5 - Trường THPT Phan Bội Châu

 BÀI 42: 
SINH SẢN HỮU TÍNH 
 Ở THỰC VẬT 
KHÁI NIỆM 
SINH SẢN HỮU TÍNH Ở THỰC VẬT CÓ HOA 
Cấu tạo của hoa 
QT hình thành hạt phấn và túi phôi 
QT thụ phấn và thụ tinh 
Thụ phấn 
Thụ tinh 
4. QT hình thành hạt quả 
Sinh sản hữu tính là hình thức sản có sự hợp nhất của giao tử đực ( n ) và giao tử cái ( n ) tạo nên hợp tử ( 2n ) phát triển thành cơ thể mới 
I. KHÁI NIỆM 
Đặc tr ư ng của sinh sản hữu tính 
+ Có quá trình hình thành và hợp nhất của giao tử đực và giao tử cái. 
+ Có sự trao đổi và tái tổ hợp của 2 bộ gen. 
+ Luôn gắn liền với quá trình giảm phân tạo giao tử. 
- Ưu thế của sinh sản hữu tính so với sinh sản vô tính: 
+ Tăng khả năng thích nghi của thế hệ sau đối với môi trường sống luôn biến đổi. 
+ Tạo sự đa dạng di truyền, cung cấp nguồn vật liệu phong phú cho chọn lọc tự nhiên và tiến hóa 
II. SSHT Ở THỰC VẬT CÓ HOA 
Bộ phận thực hiện chức năng sinh sản ở hoa là bộ phận nào 
Nhụy và nhị 
Nhị (C ơ quan sinh sản đực) gồm chỉ nhị và bao phấn (n ơ i chứa hạt phấn) 
Nhụy (c ơ quan sinh sản cái) gồm núm nhị, vòi nhụy và bầu nhụy (n ơ i chứa noãn) 
1. Cấu tạo của hoa 
Cuống hoa 
Đài hoa 
Tràng hoa ( cánh hoa ) 
Nhị 
Nhụy 
Hoa đ ơ n tính là hoa chỉ có 1 nhị hoặc 1 nhụy 
1 TB trong bao phấn ( 2n ) Giảm phân 4 bào tử đực đ ơ n bội ( n ) 
Mỗi bào tử ( n ) Nguyên Phân Thể giao tử đực ( hạt phấn ) 
1 hạt phấn gồm 2 nhân Tế bào sinh sản ( n ) 
 Nhân của TB ống phấn 
* Hình thành hạt phấn 
* Hình thành túi phôi 
Noãn ( 2n ) GP 4 bào tử 3 bào tử chết 
 1 đại bào tử sống 
 túi phôi ( giao tử cái ) 
3 lần NP 
3 TB đối cực , 
 2 Tb nhân cực , 
2 TB kèm 
1 TB trứng 
3. Quá trình thụ phấn và thụ tinh 
a) Thụ phấn 
Thụ phấn là gì ? 
Thụ phấn là quá trình vận chuyển hạt phấn từ nhị đến đầu nhụy 
GIÓ 
CÔN TRÙNG 
CON NG Ư ỜI 
Có mấy hình thức thụ phấn ? 
TỰ THỤ PHẤN 
THỤ PHẤN CHÉO 
b) Thụ tinh 
Thụ tinh là sự hợp nhất của giao tử đực và nhân của giao tử cái để hình thành nên hợp tử ( 2n ) 
Một giao tử đực x TB trứng Hợp tử Phôi 
 ( n ) ( n ) ( 2n ) ( 2n ) THỤ TINH KÉP 
Một giao tử đực x Nhân l ư ỡng bội Nội nhũ 
 ( n ) ( 2n ) ( 2n ) } 
Thụ tinh kép: cùng 1 lúc 2 nhân của giao tử đực tham gia quá trình thụ tinh 
 - Nhân thứ I ( giao tử đực thứ I ) + Tb trứng = Hợp tử 
- Nhân thứ II ( giao tử đực thứ II ) + Nhân l ư ỡng bội = Nhân tam bội ( 3n ) – Nội nhũ 
Ý nghĩa : Hình thành nội nhũ cung cấp chất dd cho phôi phát triển và thời kì đầu của c ơ thể mới 
4. Quá trình hình thành hạt củ quả 
 a) hình thành hạt 
Hạt hình thành do đâu ? 
Do noãn đã thụ tinh phát triển thành ( chứ hợp tử và TB tam bội ) 
HẠT 1 LÁ MẦM 
HAT HAI LA MAM 
Quả đ ư ợc hình thành do bầu nhụy phát triển 
Tiêu chí 
Sinh sản vô tính 
Sinh sản hữu tính 
Khái niệm 
Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự hợp nhất của các giao tử đực với giao tử cái. Con cái sinh ra giống nhau và giống bố mẹ. Sinh sản vô tính có 2 hình thức là sinh sản bằng bào tử và sinh sản sinh dưỡng không qua phân bào nguyên nhiễm. 
Sinh sản hữu tính là quá trình hợp nhất các giao tử đực (n) và cái (n) thành hợp tử (2n) khởi đầu cá thế mới. 
Cơ sở tế bào học 
Nguyên phân 
Nguyên phân, giảm phân, thụ tinh 
Ý nghĩa 
Tạo ra các cá thể thích nghi với điều kiện sống ổn định 
Tạo ra các cá thể thích nghi tốt hơn với điều kiện sống thay đổi 
CÂU HỎI VẬN DỤNG 
Thụ phấn là quá trình: 
A. Vận chuyển hạt từ nhị đến núm nhụy 
B. Hợp nhất nhân giao tử đực và nhân tế bào trứng 
C. Vận chuyển hạt phấn từ nhụy đến núm nhụy 
D. Hợp nhất giữa nhị và nhụy 
Khi nói về hình thức tự thụ phấn, phát biểu nào sau đây là đúng? 
A. Sự thụ phấn giữa hạt phấn cây này với nhụy của cây khác 
B. Sự thụ phấn giữa hạt phấn với nhụy phấn của cùng một hoa hay khác hoa cùng một cây 
C. Sự thụ phấn giữa hạt phấn cây này với cây khác loài 
D. Sự kết hợp giữa tinh tử của cây này với trứng của cây khác 
Đặc điểm không phải là ưu thế của sinh sản hữu tính so với sinh sản vô tính ở thực vật là 
A. có khả năng thích nghi với những điều kiện môi trường biến đổi 
B. tạo được nhiều biến dị làm nguyên liệu cho quá trình chọn giống và tiến hóa 
C . duy trì ổn định những tính trạng tốt về mặt di truyền 
D. hình thức sinh sản phổ biến 
Ở thực vật có hoa, quá trình hình thành túi phôi trải qua 
A. 1 lần giảm phân, 1 lần nguyên phân 
B. 1 lần giảm phân, 2 lần nguyên phân 
C. 1 lần giảm phân, 3 lần nguyên phân 
D. 1 lần giảm phân, 4 lần nguyên phân 
Trong túi phôi những TB tham gia vào quá trình thụ tinh kép là 
TB đối cực và TB kèm 
TB đối cực và TB cực 
TB cực và TB trứng 
TB trứng và TB kèm 
Sinh sản hữu tính ở thực vật là: 
A. Sự kết hợp có chọn lọc của hai giao tử đực và giao tử cái tạo nên hợp tử phát triển thành cơ thể mới. 
B. Sự kết hợp ngẫu nhiên giữa hai giao tử đực và giao tử cái tạo nên hợp tử phát triển thành cơ thể mới. 
C. Sự kết hợp có chọn lọc của giao tử cái và nhiều giao tử đực tạo nên hợp tử phát triển thành cơ thể mới. 
D. Sự kết hợp của nhiều giao tử đực với một giao tử cái tạo nên hợp tử phát triển thành cơ thể mới. 
 Trong quá trình hình thành giao tử đực ở thực vật có hoa có mấy lần phân bào? 
A. 1 lần giảm phân, 1 lần nguyên phân. 
B. 1 lần giảm phân, 2 lần nguyên phân 
C. 2 lần giảm phân, 1 lần nguyên phân 
D. 2 lần giảm phân, 2 lần nguyên phân. 
Trong những nhận định sau, có bao nhiêu nhận định đúng về thụ tinh kép? 
⦁ thụ tinh kép là hiện tượng cả hai nhân tham gia thụ tinh, một nhân hợp nhất với trứng, một nhân hợp nhất với nhân lưỡng bội (2n) tạo nên tế bào nhân tam bội (3n) 
⦁ thụ tinh kép chỉ có ở thực vật có hoa 
⦁ thụ tinh kép chỉ có ở thực vật hạt kín 
⦁ thụ tinh kép đảm bảo chắc chắn dự trữ chất dinh dưỡng đúng trong noãn đã thụ tinh để nuôi phôi phát triển cho đến khi hình thành cây non tự dưỡng đảm bảo cho hậu hế khả năng thích nghi với điều kiện biến đổi của môi trường sống để duy trì nòi giống 
⦁ tất cả thực vật sinh sản hữu tính đều xảy ra thụ tinh kép 
2 
3 
4 
5 
 1, 3, 4